Rechter legt miljoenendwangsom op voor kassen met zonnepanelen zonder teeltfunctie

De voorzieningenrechter stelt eigenaren van 2 kassen in Velden de boete in het vooruitzicht voor het opwekken van energie zonder dat er in de kassen landbouwactiviteiten plaatsvinden.

Strijdig gebruik
De zaak draait om 2 kassen van One Solar Beheer en XAAM Verduurzamen – onderdeel van De Schoenmakers Groep – waarbij de daken volledig uit zonnepanelen bestaan. De gemeente Venlo legde 2 dwangsommen op, omdat de kassen in strijd met de bouwvergunningen zijn gebouwd en gebruikt worden. De bestemmingsplannen staan alleen duurzame agrarische bedrijfsvoering toe, terwijl de kassen hoofdzakelijk voor stroomopwekking werden gebruikt. Vorig jaar deed de rechtbank in een soortgelijke rechtszaak eenzelfde uitspraak.

Schijnoplossing
De eigenaren hadden na het eerste handhavingsbesluit een klein deel van één kas – te weten 1,4 procent – gevuld met varens, maar de rechter oordeelde dat dit onvoldoende is om als duurzame agrarische bedrijfsvoering te gelden. De zonnepanelen maken de kassen bovendien zeer beperkt lichtdoorlatend, waardoor ze niet geschikt zijn voor plantenteelt. Het leek volgens de rechter alsof de varens vooral waren geplaatst om de schijn van agrarische activiteit te wekken.

De dwangsommen zijn fors: 750.000 euro voor het verwijderen van de zonnepanelen en 1 miljoen euro voor het stopzetten van de energieproductie. De rechtbank oordeelde dat deze bedragen in verhouding staan tot de economische voordelen die de eigenaren genoten door alleen energie op te wekken. De invorderingsbeschikkingen zijn inmiddels naar 2 van de 3 eisers gestuurd.

Juridisch precedent
De uitspraak heeft mogelijk verstrekkende gevolgen voor vergelijkbare projecten. Volgens de rechter moet een agrarisch bedrijf primair een ‘groentekas’ zijn en geen ‘stroomkas’. De rechter laat wel ruimte voor een middenweg, waarbij de eigenaren een overtuigend plan kunnen presenteren om daadwerkelijk landbouwactiviteiten te starten, bijvoorbeeld met klimaatcellen. Dan hoeven mogelijk niet alle zonnepanelen verwijderd te worden.

Vorig jaar nog veegde rechtbank Limburg het beroep tegen de vergunning voor een tuinbouwkas met zonnepanelen in Meijel van tafel. De bezwaarmakers stelden dat de kas niet voldeed aan de definitie van glastuinbouw, maar de rechter ging daar niet in mee en vond het bedrijfsplan waarin de bouw van klimaatcellen voor verticale teelt was voorzien toereikend om de vergunning in stand te houden.