Minister Wiebes: ‘Netbeheerders hoeven burgers niet te compenseren voor afschakelen zonnepanelen’

Minister Wiebes meldt dit naar aanleiding van Kamervragen van William Moorlag. De PvdA’er had de vragen gesteld omdat een huiseigenaar zich gemeld had, wiens zonnepanelen geen stroom opwekken doordat de omvormer regelmatig uitgeschakeld wordt door te dunne elektriciteitskabels.

Verschil in impact
‘Het tijdelijk niet kunnen invoeden van hernieuwbare energie, omdat daarmee de grenzen van de spanningskwaliteit overschreden worden, heeft een andere impact op particulieren die hernieuwbare elektriciteit willen invoeden en de samenleving dan een langdurige volledige onderbreking van het transport door een storing in het net, waarbij geen elektriciteit meer kan worden afgenomen’, schrijft minister Wiebes in zijn brief aan de Tweede Kamer.

De compensatieregeling dient er volgens Wiebes voor om de netbeheerders te dwingen hun organisatie gereed te hebben om een storing in het transport zo spoedig mogelijk te herstellen en dient daarmee een ander doel. ‘Vanwege het verschil in impact acht ik het niet wenselijk om netbeheerders een vergoeding te laten betalen wanneer er geen elektriciteit kan worden ingevoed als gevolg van spanningsproblematiek. Netbeheerders zijn uiteraard wel verplicht om klachten over de spanningskwaliteit in het net te onderzoeken en net als bij transportbeperkingen zo snel mogelijk maatregelen te nemen om het net aan te passen. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) ziet erop toe dat netbeheerders blijven voldoen aan de gestelde eisen.’

Geen garantie
In zijn antwoorden stelt Wiebes dat het zowel voor consumenten als bedrijven in principe onwenselijk is dat hernieuwbaar opgewekte elektriciteit niet kan worden ingevoed, door gebrek aan netcapaciteit of spanningsproblemen. Wel stelt de minister dat het goed is om te realiseren dat uitbreiding van het net of het oplossen van spanningsproblematiek de netbeheerder meer tijd kost dan de tijd die nodig is voor consumenten en bedrijven om zonnepanelen te plaatsen.

Volgens Wiebes dienen netbeheerders ervoor te zorgen dat particulieren en bedrijven binnen het redelijke in staat moeten zijn om zelfopgewekte elektriciteit in te voeden. ‘Ik kan echter niet garanderen dat netbeheerders in staat zijn in alle gevallen ook tijdig de capaciteit beschikbaar te hebben of spanningsproblemen kunnen voorkomen. Indien netbeheerders dit wel moeten kunnen garanderen, dan zou dit betekenen dat netbeheerders op voorhand altijd een (veel) zwaarder net klaar en “op voorraad” moeten hebben liggen. Dit zou tot significant hogere kosten leiden voor alle gebruikers van het elektriciteitsnet, zowel burgers als bedrijven. Dat acht ik niet proportioneel en verstandig.’

Niet per se gebrek aan capaciteit
Het gaat bij spanningsproblemen volgens de minister niet per se om een gebrek aan netcapaciteit. ‘Spanningsproblemen komen incidenteel in heel Nederland voor. Bij spanningsproblemen loopt de spanning vaak op tot boven de gestelde normen, waardoor de opwekkende installatie om veiligheidsreden uitschakelt. Deze problemen zijn, indien ze zich in het net voordoen, op te lossen. Netbeheerders lossen die in de meeste gevallen zo snel mogelijk op. Daarvoor moeten soms extra kabels en transformatoren worden aangebracht of transformatoren worden aangepast of anders ingesteld, maar dit kost tijd. De netten zijn in de afgelopen decennia ontworpen voor transport naar consumenten en bedrijven toe en niet in alle gevallen geschikt voor consumenten en bedrijven die gelijktijdig veel elektriciteit invloeden.’

Problemen met te hoog oplopende spanning op laagspanningskabels kunnen zich volgens de minister bovendien zeer lokaal voordoen en zijn lastig te voorspellen. ‘Wanneer consumenten en bedrijven bijvoorbeeld zonnepanelen willen plaatsen en met spanningsproblemen worden geconfronteerd, melden zij dit bij de netbeheerders. De netbeheerders onderzoeken de korte- en langetermijnoplossingen en moeten dit binnen een redelijke termijn oplossen. De termijn waarop eventuele knelpunten weggenomen kunnen worden, hangt af van de lokale situatie en de uit te voeren werkzaamheden.’

Binnen enkele maanden opgelost
Bij spanningsproblemen moet de netbeheerder deze onderzoeken en eveneens binnen een redelijke termijn oplossen. Wat een redelijke termijn is, hangt volgens Wiebes af van welke werkzaamheden uitgevoerd moeten worden. ‘Dat is afhankelijk van de omvang van de werkzaamheden die voor de uitbreiding van de netten of anderzijds voor het oplossen van spanningsproblemen noodzakelijk zijn. De ervaring leert dat spanningsproblemen in de meeste gevallen binnen enkele maanden zijn opgelost.’

Zonnepanelen tijdig melden
De netbeheerders hebben onlangs de website energieleveren.nl vernieuwd. Daarmee is ook de wijze waarop eigenaren hun zonnepanelen moeten laten registreren bij hun netbeheerder veranderd.

Minister Wiebes vraagt consumenten dit vooral tijdig te doen. ‘Het is een in de Netcode elektriciteit opgenomen verplichting voor consumenten en bedrijven om de plaatsing van zonnepanelen te melden. Daarom roep ik particulieren op om altijd van tevoren contact op te nemen met de netbeheerder om de meest actuele informatie te verkrijgen. De netbeheerders zijn van deze signalen afhankelijk om vroegtijdig rekening te kunnen houden met eventueel benodigde aanpassingen.’