Dat vragen Wijnand van Hooff – algemeen directeur bij Holland Solar – en Remco van der Linden – directeur Techniek en Markt bij Techniek Nederland – in hun gezamenlijke zienswijze die ingediend is tijdens de internetconsultatie van het wetsvoorstel om de btw op zonnepanelen te verlagen naar 0 procent.
Ernstige marktverstoringen
Holland Solar en Techniek Nederland stellen het voornemen van staatssecretaris Van Rij om de btw op de aankoop en de installatie van zonnestroomsystemen in de onmiddellijke nabijheid van woningen af te schaffen ‘interessant’ te vinden.
‘Wij zien dat het voorliggende voorstel in potentie de administratieve druk bij consumenten en de Belastingdienst zou kunnen verminderen én een bijdrage kan leveren aan het behalen van de klimaatdoelstellingen. Om dit laatste doel nog beter te bewerkstelligen, stellen wij voor om de reikwijdte van het voorgestelde btw-nultarief uit te breiden. Daarnaast adviseren wij u de gehele zonne-energieketen vrij te stellen om ernstige marktverstoringen, als gevolg van het invoeren van deze wetswijziging, te voorkomen. Het is dus naar onze mening van groot belang dat de staatssecretaris, alvorens dit voorstel definitief te maken, duidelijke keuzes maakt ter voorkoming van negatieve bijeffecten door het wijzigen van de wet.’
Communicatie
De 2 brancheorganisaties benadrukken dat het niet zo is dat voor veel consumenten er financieel iets significants zal veranderen wanneer het wetsvoorstel in zijn huidige vorm wordt ingevoerd. ‘In de markt zien wij echter veel vragen van consumenten die nu overwegen te wachten met het aanschaffen van hun zonnestroomsysteem omdat dit na de wetswijziging financieel voordeliger zou zijn. Communicatie over wat het veranderen van deze complexe wetgeving doet voor de prijs van het zonnestroomsysteem van een consument is een gezamenlijke taak voor de rijksoverheid en ons als sector. Wij pakken die handschoen dan ook graag gezamenlijk met het ministerie op.’
Kabels, onderconstructies en omvormers
Het uitbreiden van de reikwijdte past volgens hen binnen de mogelijkheden die de Europese wetgever hiervoor biedt. ‘Wij zijn bezorgd over het feit dat met het voorgenomen wetsvoorstel verschillende onderdelen binnen één systeem verschillende btw-tarieven krijgen. Dit heeft als gevolg dat het voor installateurs tijdrovender wordt om offertes op te stellen, iets wat, vooral voor kleine installateurs, grote gevolgen kan hebben. Wij zijn daarom van mening dat het voor dit voorstel van essentieel belang is dat het nultarief wordt gehanteerd op zonnestroomsystemen als geheel. Het gaat dan in het bijzonder om aanverwante dienstverlening die direct noodzakelijk is voor het aanbrengen en functioneren van de zonnepanelen, zoals het aanleggen en leveren van kabels, zonnepaneelonderconstructies en omvormers. Dit maakt de situatie overzichtelijk voor zowel consumenten als leveranciers en voorkomt extra werkdruk en discussie over facturering tussen partijen.’
Openbare gebouwen niet uitsluiten
Ten tweede adviseren Holland Solar en Techniek Nederland openbare gebouwen en gebouwen van algemeen nut juist niét uit te sluiten van de mogelijkheid om het btw-nultarief toe te passen op zonnestroominstallaties.
‘Wij zien dat steeds meer verenigingen en instellingen, zoals scholen, door middel van zonnestroominstallaties hun eigen elektriciteit opwekken. Daarmee leveren zij niet alleen een belangrijke bijdrage aan de energietransitie, maar vervullen in veel gevallen ook een voorbeeldfunctie binnen de gemeenschap. Regelmatig zien wij dat door gecompliceerde eigendomsstructuren juist deze categorie gebouwgebruikers echter een langere terugverdientijd voor hun zonnestroomsysteem ervaart. Daarnaast zorgt het niet opnemen van openbare gebouwen en gebouwen van algemeen nut in deze nultarief btw-tariefregeling voor meer administratieve lasten bij installateurs en de Belastingdienst, omdat er 2 groepen klanten ontstaan met elk een apart btw-tarief. Hoewel het voornemen om onderzoek te doen naar de wenselijkheid van deze uitbreiding al in het voorstel is aangekondigd, zijn Holland Solar en Techniek Nederland van mening dat de regeling direct gelijkgetrokken zou moeten worden voor openbare gebouwen en gebouwen van algemeen nut.’
Building integrated pv
Ten derde maken Holland Solar en Techniek Nederland zich grote zorgen over het onderscheid dat het huidige wetsvoorstel maakt tussen zonnepanelen die boven op een dak worden geplaatst en zonnepanelen die in een dak of gevel worden geplaatst; de building integrated photovoltaics (bipv)-systemen. ‘Bipv-systemen worden door het huidige voorstel sterk benadeeld, omdat er voor de toegevoegde waarde van de installatie wordt uitgegaan van een gelijke verdeling van 50 procent voor de gebouwfunctie en 50 procent voor de zonnestroomfunctie. In werkelijkheid ligt de commerciële waarde van de zonnestroomfunctie meestal rond de 90 procent, waardoor bipv-zonnestroomsystemen in de praktijk te beperkt btw kunnen terugvragen in de huidige situatie en in de nieuwe situatie in het geheel worden uitgesloten van btw-verlaging. Dit leidt met andere woorden dus tot een groot overheidsingrijpen in de concurrentiepositie van dit segment producten. Het in deze regeling benadelen van bipv-zonnestroomsystemen is onverstandig, omdat juist gebouw-geïntegreerde zonnestroomsystemen in de toekomst een grote bijdrage kunnen gaan leveren aan de energietransitie.’
Huren
Verder zou het volgens Holland Solar en Techniek Nederland ook mogelijk moeten zijn om aanspraak te maken op het btw-nultarief wanneer een consument het zonnestroomsysteem huurt. ‘De meeste regelingen ter stimulering van de opwek van zonnestroom zijn nu te gefocust op pure koopconstructies, waardoor juist die consumenten met een kleine portemonnee geen gebruik kunnen maken van een verlaging van de energierekening die een zonnestroomsysteem met zich meebrengt. Met het verlagen van het btw-tarief naar 0 procent voor huurconstructies wordt het investeren in een zonnestroomsysteem dus gelijk toegankelijker voor een groter deel van de samenleving.’
Tot slot zijn Holland Solar en Techniek Nederland van mening dat andere duurzame- energieopwekkingstechnieken ook in het huidige voorstel meegenomen zouden moeten worden, zoals pvt-panelen die zonnestroom en zonnewarmte opwekken.
Financiële risico’s
Een laatste, maar wel zeer belangrijk onderdeel van de ingediende zienswijze van Holland Solar en Techniek Nederland zijn de financiële risico’s die kleven aan de invoering van het btw-nultarief op zonnepanelen. De organisaties stellen zich zorgen te maken over de gevolgen die het btw-nultarief heeft op de kasliquiditeit van, vooral kleinere, installateurs.
‘In de nieuwe situatie kunnen installateurs geen btw meer factureren aan hun klant en zullen zij de laatste in de keten zijn die btw betalen. Omdat de btw-aangiftes over het algemeen met intervallen van 3 maanden worden gedaan, en pas daarna een eventuele teruggave kan worden ontvangen, zullen installateurs deze btw een aantal maanden moeten voorfinancieren. Dit gaat, zelfs voor kleine installateurs, al snel om tienduizenden euro’s per maand.’
Parallelle import
‘Om deze reden verwachten wij dat er een zeer sterke toename van parallelle import van zonnepanelen uit buurlanden zal ontstaan, omdat de btw via het communautaire systeem dan niet vooraf afgedragen hoeft te worden’, vervolgen de brancheorganisaties. ‘Dit laatste zal vooral voor Nederlandse groothandelaren grote gevolgen hebben. Het aantal ingekochte zonnepanelen in Nederland zal sterk afnemen ten voordele van andere Europese – niet-Nederlandse – groothandels die door deze wetswijziging de mogelijkheid hebben om met hetzelfde aanbod te concurreren met hun Nederlandse collega’s zonder dat deze buitenlandse ondernemingen daadwerkelijk product- of prijsspecifieke voordelen in de markt realiseren. Ons inziens leidt dat dus tot zeer marktverstorende effecten.’
Nationaliteitsnadeel
Holland Solar vraagt de staatssecretaris als hij de invoer van het nultarief doorzet, te overwegen om de gehele zonne-energieketen vrij te stellen van btw. ‘Deze maatregel zou dan gecombineerd moeten worden met een uitbreiding van het btw-nultarief voor het hele zonnestroomsysteem. Zo voorkomt de staatssecretaris zowel de administratieve lasten als liquiditeitsproblemen die de Belastingdienst en installateurs ervaren, alsmede het gevolg hiervan dat de marktpositie van de Nederlandse groothandel onder druk komt te staan door parallelle import.’
De brancheorganisaties besluiten: ‘Door voor de gehele keten het btw-percentage vrij te stellen, hoeft de Belastingdienst niet meer de rechtmatigheid van het besluit van een installateur te controleren, hoeft de installateur niet meer voor te financieren, en zal de groothandel hierdoor niet hoeven concurreren op basis van een nationaliteitsnadeel. Wij realiseren ons terdege dat dit behoorlijke budgettaire consequenties voor de rijksoverheid zou kunnen hebben. Gezien de gezamenlijke maatschappelijke opgave waarvoor we met de energietransitie staan, lijkt het ons in dit geval het overwegen van deze optie in ieder geval waard. Wij voorzien dat wanneer dit nagelaten wordt er een marktverstorende werking zal uitgaan van dit voorstel. Om deze reden zijn wij van mening dat, wanneer de bovenstaande maatregel geen optie is, de staatssecretaris vast zou moeten houden aan het huidige systeem van btw-teruggave, met de toevoeging dat de uitbreiding van het aantal technieken en toepassingen die we beschreven hebben ook in dit systeem opgenomen worden.’
De september 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, negatieve stroomprijzen, de strijd tegen dwangarbeid en Solar Solutions Kortijk.