Nu het debat in de Tweede Kamer is afgerond, stemmen de Kamerleden komende week over het wetsvoorstel voor de afbouw van de salderingsregeling en de ingediende amendementen en moties. Tijdens het debat werden deze week niet alleen een aantal eerder ingediende amendementen gewijzigd, maar ook maar liefst 20 moties ingediend.
Motie PvdA en GroenLinks: extra onderzoek zonnepanelen op huurwoningen
Joris Thijssen (PvdA) diende de eerste motie in en dat deed hij samen met Suzanne Kröger (GroenLinks). Daarin vragen zij de minister om extra onderzoek te doen naar de uitrol van zonnepanelen op huurwoningen.
De tekst van die, zeer lange, motie is: ‘constaterende dat slechts 16 procent van de huurwoningen zonnepanelen op het dak heeft tegenover 35 procent van de koopwoningen; overwegende dat het plaatsen van zonnepanelen op huurwoningen zowel bijdraagt aan de bestrijding van energiearmoede als aan de energietransitie en daarom juist huishoudens met een laag inkomen het meest gebaat zijn bij goedkope zonne-energie; constaterende dat in de zonnebrief staat dat het kabinet in gesprek wil gaan met de woningcorporaties over verduurzamingsplannen, maar er geen concrete plannen, normeringen, subsidies of andere maatregelen in de zonnebrief staan die de uitrol van zonnepanelen op sociale woningen bevorderen; overwegende dat dit geen zekerheid biedt dat een significant aantal huurwoningen en woningeigenaren met een laag inkomen op korte termijn ook zonnepanelen zullen krijgen; verzoekt de regering om voor het debat over het ibo en aanvullend klimaatbeleid met een doorgerekend plan te komen waarmee huishoudens in de sociale huursector en huishoudens in energiearmoede zo snel mogelijk zo veel mogelijk toegang krijgen tot goedkope zonne-energie; verzoekt de regering jaarlijks te rapporteren over de voortgang hiervan in de Klimaat- en Energieverkenning’.
Minister Jetten ontraadt de Tweede Kamer om voor de motie te stemmen. ‘We zullen ons maximaal inspannen om meer zon op dak te krijgen, zeker ook in de sociale huursector, maar er zijn een paar andere moties die mij daar beter toe oproepen.’
Motie PvdA en GroenLinks: inzicht in inkomsteneffecten klimaatbeleid
En Thijssen diende samen met Suzanne Kröger (GroenLinks) nog een motie in, namelijk over de inkomenseffecten van klimaatbeleid. De tekst van de motie is als volgt: ‘overwegende dat voor het draagvlak voor de klimaat- en energietransitie de lasten en winsten eerlijk moeten worden verdeeld; overwegende dat het daarom nodig is om in beeld te brengen wat de inkomenseffecten per klimaatmaatregel zijn; verzoekt de regering om in het interdepartementaal beleidsonderzoek (ibo) van Van Geest per maatregel de inkomenseffecten weer te geven voor verschillende inkomensgroepen; verzoekt om jaarlijks in de KEV te rapporteren over de inkomenseffecten van staand klimaatbeleid’.
Ook deze motie wordt door Jetten ontraden: ‘Ik wil dat ibo niet vertragen, want we hebben de voorstellen daaruit echt nodig om dit voorjaar tot integrale besluitvorming te komen voor het aanvullend klimaatpakket. Als ik daar dit verzoek van de motie-Thijssen/Kröger aan zou moeten toevoegen, vrees ik dat echt vertraging gaat optreden. Daarnaast hebben we met het CPB een regulier proces om de inkomenseffecten van fiscale maatregelen op de koopkracht in kaart te brengen, inclusief groene fiscale maatregelen. Daarom moet ik de motie ontraden.’
Motie GroenLinks en PvdA: plan voor zon op dak
Kröger diende zelf ook 2 moties in, die beide medeondertekend werden door Thijssen.
De tekst van de eerste motie is als volgt: ‘constaterende dat uit de KEV 2022 blijkt dat de klimaatplannen van het kabinet niet in lijn zijn met het klimaatdoel van 60 procent CO2-reductie in 2030; overwegende dat om het klimaatdoel te halen het daarom nodig is dat op nog veel meer daken zonnepanelen gaan liggen; overwegende dat eigen duurzame opwek, het delen van energie en lokaal eigenaarschap het hart zijn van de energietransitie van huishoudens; verzoekt de regering om nog vóór het debat over de ibo-klimaatmaatregelenlijst een plan te presenteren voor de uitrol van zonnepanelen op dak en de verduurzaming van huizen die in lijn is met het klimaatdoel van 60 procent CO2-reductie’.
Minister Jetten is ook geen voorstander van deze motie: ‘We zullen dit voorjaar een aanvullend klimaatmaatregelenpakket moeten nemen om de 60 procent CO2-reductie beter in beeld te krijgen. Zon is daarbij een onderdeel, maar geen doel op zich. Daarom ontraad ik de motie.’
Motie GroenLinks en PvdA: concreet plan voor opslag
De tekst van de tweede motie is als volgt: ‘overwegende dat het voor een duurzaam en stabiel energiesysteem van belang is om lokaal opgewekte energie zo veel mogelijk direct te gebruiken of op te kunnen slaan; overwegende dat de salderingsregeling mede wordt afgebouwd om eigenaren van zonnepanelen een financiële prikkel te geven om zo veel mogelijk opgewekte energie zelf te gebruiken, maar dat het stimuleren van opslag en het lokaal delen van energie nog in de kinderschoenen staat; verzoekt de regering om nog vóór het debat over de ibo-klimaatmaatregelenlijst met een concreet plan te komen om zowel de mogelijkheden voor lokale opslag als het lokaal delen van energie te borgen en dit vervolgens in de Energiewet op te nemen’.
Minister Jetten stelt onder te hoge tijdsdruk te staan om deze motie uit te kunnen voeren en ontraadt hem daarom. ‘Ik ben onder stoom en kokend water bezig om de Energiewet af te ronden en die aan de Tweede Kamer toe te zenden. Ik heb geen tijd meer om eerst onderzoek te doen en om dat nog op te nemen in de Energiewet. Ik moet dus ook deze motie ontraden.’
Motie Fractie Van Haga: salderen niet afschaffen
Wybren van Haga (Fractie Van Haga) diende een motie in om het salderen niet af te schaffen. De tekst van de motie is: ‘verzoekt de regering om de salderingsregeling voor zonne-energie niet af te schaffen’.
Minister Jetten ergert zich aan de motie van Van Haga, omdat de Tweede Kamer al een stortvloed aan moties kent. ‘Als oud-Kamerlid moet me van het hart dat dit een wetsbehandeling is. Als men tegen het wetsvoorstel is, kan men tegen het wetsvoorstel stemmen. In het kader van het beperken van het aantal moties, zou ik de Tweede Kamer willen meegeven om dit soort moties niet in te dienen.’
Motie Fractie Van Haga: variabele beprijzing onderzoeken
Van Haga heeft nog een tweede motie voorgesteld. Die luidt: ‘constaterende dat enkele energieleveranciers reeds gebruikmaken van variabele tarieven; overwegende dat het stimuleren van variabele beprijzing mogelijk een bijdrage zou kunnen leveren aan een betere verdeling van de belasting op het stroomnet; verzoekt de regering te onderzoeken wat variabele beprijzing bijdraagt aan het dempen van de pieken op het stroomnet, en de Kamer hierover te informeren’.
Minister Jetten vindt dat de tweede motie van Van Haga een goed uitgangspunt heeft. ‘Ik zou die motie graag wat breder willen opvatten. Ik wil de voor- en nadelen van dynamische contracten in kaart brengen en wil de motie graag oordeel Kamer geven.
Motie Fractie Van Haga: onderzoek waterstofproductie
Tot slot diende Van Haga een motie in om de productie van waterstof te onderzoeken voor momenten dat het stroomnet zwaar belast wordt. De tekst van deze motie is: ‘constaterende dat het stroomnet overbelast dreigt te raken door de toename van windenergie en zonne-energie; overwegende dat overtollige energie zeer goedkoop is; overwegende dat deze overtollige energie gebruikt zou kunnen worden voor de productie van waterstof; verzoekt de regering om te onderzoeken of het een rendabele oplossing is om via hydrolyse waterstof te produceren door gebruik te maken van overtollige energie op de piekmomenten’.
Minister Jetten is tegen de motie: ‘Eigenlijk hebben we dit al op vele manieren onderzocht. Dat zit, denk ik, ook al voldoende in de routekaart voor waterstof. Daarmee vind ik de motie overbodig.’
Motie VVD: Europese productie zonnepanelen
Silvio Erkens (VVD) heeft naast meerdere amendementen ook 2 moties ingediend. De tekst van de eerste motie is: ‘constaterende dat het merendeel van de zonnepanelen die in Nederland en Europa worden gebruikt, wordt geproduceerd in China; constaterende dat dit onwenselijk is aangezien dit de Nederlandse en Europese afhankelijkheid van China vergroot en de Chinese panelen over het algemeen ook een grotere CO2-voetafdruk hebben dan panelen die in Nederland of de EU zijn geproduceerd; verzoekt de regering te onderzoeken hoe bestaand en mogelijk nieuw beleid beter kan stimuleren dat er meer zonnepanelen in Nederland en Europa worden geproduceerd; verzoekt de regering de Kamer hierover te informeren uiterlijk 1 september 2023’.
Minister Jetten vraagt de Tweede Kamer over deze motie te oordelen.
Motie VVD: onderzoek naar knelpunten buurt- en thuisbatterij
Met zijn tweede motie vraagt Erkens – samen met Pieter Grinwis (ChristenUnie) en Raoul Boucke (D66) – minister Jetten extra onderzoek te doen naar de buurt- en thuisbatterij. De tekst luidt als volgt: ‘overwegende dat thuis- en buurtopslag nog nauwelijks van de grond is gekomen in Nederland; constaterende dat opslag de komende jaren steeds aantrekkelijker wordt voor de consument en kan helpen om de netcongestie te verminderen; verzoekt de regering inzichtelijk te maken welke (juridische) knelpunten zich voordoen op het gebied van thuis- en buurtopslag en beleidsvoorstellen te doen om deze knelpunten weg te nemen zodat de markt voor opslag beter van de grond kan komen; verzoekt de regering hierbij expliciet te kijken welke stappen er nog nodig zijn op het vlak van veiligheid, innovatie, recycling, ruimtelijke inpassing en opschaling van de productie- en installatiecapaciteit; verzoekt de regering hierbij ook de financiële implicaties weer te geven, en hierover de Kamer te informeren uiterlijk september 2023’.
Ook bij deze motie vraagt Jetten om een oordeel van de Tweede Kamer.
Motie ChristenUnie en D66: achterstand huurwoningen verkleinen
Pieter Grinwis (ChristenUnie) heeft samen met Raoul Boucke (D66) een motie opgesteld om de uitrol van zonnepanelen bij huurwoningen te versnellen. De tekst van de, wederom zeer lange, motie is: ‘constaterende dat het kabinet zonne-energie zo veel mogelijk op daken wil realiseren; van mening dat zowel eigenaar-bewoners als huurders in Nederland moeten kunnen profiteren van zonnepanelen op daken en dat de voorgestelde geleidelijke afschaffing van de salderingsregeling niet tot vertraging in het installeren van zonnepanelen op daken moet leiden, zeker bij huurwoningen, gelet op de relatieve achterstand aldaar; overwegende dat de minister in zijn brief naar de Kamer van 20 mei 2022 stelt: "Het kabinet wil in gesprek met Aedes nader verkennen wat ervoor nodig is om, mede met het oog op de ambities in het beleid en het voordeel voor de huurders, de verduurzamingsplannen voor het eigen vastgoed te versnellen", maar dat dit gesprek nog niet heeft plaatsgevonden en de nadere verkenning er derhalve nog niet is; verzoekt de regering dit gesprek zo snel mogelijk aan te gaan en de uitkomsten bij het uitwerken van het aangekondigde aanvullend pakket klimaatmaatregelen te betrekken en, waar nodig, met maatregelen te komen die de ambities van deze sector op zon-op-dak voldoende ondersteunen en de achterstand van de huur- op de koopsector verkleinen’.
Ook bij deze motie vraagt de minister de Tweede Kamer om erover te stemmen.
Motie SP: berekening voordeel energieleveranciers
Renske Leijten heeft allereerst een motie ingediend om het voordeel voor de energieleveranciers van de afbouw van het salderen in kaart te brengen. De tekst van de motie is: ‘constaterende dat de “kosten” van de saldering in kaart zijn gebracht en dat hieruit het beeld ontstaat dat er socialisering van kosten bestaat; van mening dat er ook voordelen van (goedkope) zonnestroom voor een lage consumentenprijs zijn, alsmede het voordeel voor de energieleveranciers wanneer zij een lage zonnestroom hebben die ze duur kunnen doorverkopen; verzoekt de regering te onderzoeken wat de invloed is geweest van zonnestroom op de algemene consumentenprijs en welk voordeel de energieleveranciers hebben bij het doorverkopen van (goedkope) zonnestroom’.
Minister Jetten over de motie: ‘Dé consumentenprijs bestaat niet, want het tarief hangt af van het contract dat je als consument met je leverancier hebt afgesloten. Ik ben echter wel bereid om bij de zon-pv-monitoren te vragen of het mogelijk is om de waarde van de ingevoerde elektriciteit in te schatten voor het deel dat door zon op daken wordt opgewekt. Dat is dan een wat grove berekening, maar dat helpt wel om het debat een stap verder te brengen. Met die toelichting wil ik de motie oordeel Kamer geven.’
Motie SP: zelf afnemer zonne-energie kiezen
Leijten diende nog een tweede motie in. De tekst van die motie luidt als volgt: ‘constaterende dat met het afschaffen van de salderingsregeling huishoudens met zonnepanelen hun energie moeten verkopen aan energieleveranciers en die niet zelf kunnen leveren aan bijvoorbeeld de school in de buurt, het buurthuis of de buurtbatterij; verzoekt de regering het mogelijk te maken dat huishoudens kunnen kiezen hoe en aan wie zij hun opgewekte energie doorleveren en niet verplicht worden die te verkopen aan de energieleverancier’.
Minister Jetten ontraadt de motie: ‘Om de consument te beschermen, mag er alleen geleverd worden door vergunninghouders. In de Energiewet wordt peer-to-peerlevering ook mogelijk gemaakt, maar die peer-to-peerleverancier heeft dan wel een vergunning nodig, zodat de ACM er ook toezicht op kan houden. Dat lijkt me ook in het belang van consumentenbescherming.’
Motie D66: peer-to-peerlevering mogelijk maken
Raoul Boucke (D66) heeft een motie ingediend om het onderling delen van zonne-energie voor consumenten mogelijk te maken. De tekst van zijn motie is als volgt: ‘overwegende dat het momenteel heel ingewikkeld is om zelfopgewekte stroom met anderen te delen; overwegende dat het kabinet werkt aan aanpassingen in de wet om peer-to-peerlevering eenvoudiger te maken, maar dat het nog onduidelijk is wanneer dit in werking zou kunnen treden; overwegende dat stroom kunnen leveren aan de buren een maatregel is om zon op dak zonder subsidie aantrekkelijker te maken, zeker wanneer de salderingsregeling wordt afgebouwd; verzoekt de regering om de Kamer op korte termijn te informeren over de verschillende mogelijkheden van peer-to-peerlevering en over de voordelen voor huishoudens; verzoekt de regering om ervoor te zorgen dat peer-to-peerlevering uiterlijk 1 januari 2025 mogelijk is’.
Minister Jetten heeft de motie ter oordeel aan de Tweede Kamer gegeven.
Motie BBB: onderbouw prijsdaling zonnepanelen
Caroline van der Plas (BBB) wil van minister Jetten een onderbouwing ontvangen van de verwachte prijsdaling van zonnepanelen en heeft daartoe een motie ingediend. De tekst is als volgt: ‘constaterende dat de prijs voor zonnepanelen afgelopen jaar niet is gedaald maar is gestegen; overwegende dat het kabinet een prijsdaling verwacht; overwegende dat afhankelijkheid van China ongewenst is; overwegende dat herstel van de Europese productie een druppel op de gloeiende plaat is en aan hogere eisen zal moeten voldoen; overwegende dat personeelskosten en prijzen van installatiewerk stijgen en TNO ook aangeeft dat de terugverdientijd naar 12 jaar gaat als de kosten niet dalen; verzoekt het kabinet een feitelijke onderbouwing te maken van de verwachte dalende prijzen voor zonnepanelen, en de Kamer hier op zo kort mogelijke termijn over te informeren’.
Minister Jetten heeft de motie ter oordeel aan de Tweede Kamer gegeven.
Motie BBB: terugleveringswaarde 10 jaar vastleggen
Van der Plas diende een tweede motie in die vraagt om de hoogte van de terugleververgoeding voor de teruggeleverde zonnestroom die niet gesaldeerd mag worden voor een periode van 10 jaar vast te leggen. De tekst van de motie luidt: ‘constaterende dat het zo veel mogelijk stimuleren van het gebruik van zonnepanelen op daken zeer wenselijk is; constaterende dat gegarandeerde procentuele terugleveringswaarde van energie slechts tijdelijk is vastgelegd; overwegende dat het slechts tijdelijk vastleggen van een procentuele terugleveringswaarde van 80 procent een onbetrouwbaar overheidsbeleid is; verzoekt de regering om de terugleveringswaarde van 80 procent voor minimaal 10 jaar vast te leggen en dat eventuele wijzigingen daarop minimaal 3 jaar voor de ingangsdatum daarvan worden vastgesteld en gecommuniceerd’.
Minister Jetten is tegen de motie: ‘Deze motie vraagt echt wat anders dan dat het wetsvoorstel, inclusief alle amendementen, nu beoogt. Ik ontraad de motie dus.’
Motie BBB: uitbreiden stroomnet
Verder diende Van der Plas nog een motie in om netbeheerders beter te helpen bij het uitbreiden van het stroomnet. De tekst van de motie is: ‘constaterende dat het huidige investeringsbeleid van netbeheerders op het gebied van netcapaciteit ontoereikend is gebleken; constaterende dat netbeheerders vanwege beleidsmatige keuzes geen investeringen mochten doen om in te spelen op de groeiende elektriciteitsvraag in de nabije toekomst; overwegende dat door deze beleidsmatige keuzes er nu capaciteitsproblemen zijn ontstaan waar burgers en bedrijven nu financieel voor op moeten draaien; verzoekt de regering om te onderzoeken hoe ze netbeheerders kunnen ondersteunen op het gebied van netcapaciteit en het netbeheerders mogelijk te maken om tijdig te kunnen voorsorteren op toekomstige capaciteitsbehoeftes’.
Minister Jetten vindt dat de Tweede Kamer over de motie moet oordelen. ‘De motie verzoekt mij om te kijken hoe we de investeringscapaciteit van netbeheerders verder kunnen vergroten. Dat is een belangrijk onderdeel van onze aanpak van de netcongestie. Ik geef de motie dus oordeel Kamer.’
Motie BBB: pas afbouwen bij 5 miljoen huishoudens
Caroline van der Plas (BBB) heeft verder nog een motie ingediend waarmee zij vraagt het salderen voorlopig in stand te houden.
De tekst van de motie is als volgt: ‘Constaterende dat burgers die recentelijk zonnepanelen hebben gekocht door het afschaffen van de salderingsregeling de terugverdientijd van hun zonnepanelen flink onderuit zien gaan; constaterende dat niet alle burgers op de hoogte waren van een mogelijke afschaffing van de salderingsregeling en hier dan ook niet financieel rekening mee konden houden; overwegende dat de afschaffing van de salderingsregeling onrechtvaardig zou zijn voor burgers die recentelijk middels zonnepanelen hun huis verduurzaamd hebben; verzoekt de regering om een mogelijke afschaffing van de salderingsregeling pas uit te voeren wanneer minimaal 5 miljoen huishoudens zonnepanelen terugverdiend hebben.’
Minister Jetten ontraadt de motie van Van der Plas: ‘Deze motie is wat mij betreft overbodig, aangezien investeren in zonnepanelen, ook met de afbouw van de salderingsregeling, nog altijd rendabel is.
Motie CDA en BBB: eigen verbruik stimuleren
Henri Bontenbal (CDA) vraagt samen met Caroline van der Plas (BBB) via een motie aandacht voor het verhogen van het zelfverbruik van de door consumenten opgewekte zonne-energie.
De tekst van de motie is als volgt: ‘constaterende dat momenteel gemiddeld slechts 30 procent van de door zon op dak opgewekte energie wordt ingezet voor eigen verbruik; overwegende dat er voor huishoudens interessante mogelijkheden zijn om meer van de zelfopgewekte zonnestroom ook zelf te gebruiken, bijvoorbeeld door zon op dak te combineren met een hybride warmtepomp, maar dat deze mogelijkheden nog onvoldoende bekend zijn; verzoekt de regering het voor huishoudens beter inzichtelijk te maken hoe met zon op dak opgewekte energie meer ingezet kan worden voor het eigen verbruik en te onderzoeken hoe eigen verbruik van zonnestroom beter kan worden gestimuleerd.’
Minister Jetten geeft de motie van CDA en BBB ter oordeel aan de Tweede Kamer. ‘Het is altijd goed om dit beter inzichtelijk te maken en dat kunnen we dan ook op gezette momenten doen, zeker ook naar aanleiding van dit debat. We hebben echt wel met elkaar vastgesteld dat het gewoon heel erg voordelig is om richting het decentrale energiesysteem niet alleen opslag, maar ook eigen gebruik te stimuleren.’
Motie SGP en CDA: onafhankelijk onderzoek terugverdientijd
Chris Stoffer (SGP) diende samen met Henri Bontenbal (CDA) een motie in om de terugverdientijd van zonnepanelen te monitoren. De tekst is: ‘van mening dat met het oog op zorgvuldige aanpassing van de salderingsregeling en het bieden van handelingsperspectief voor kleinverbruikers die willen investeren in zonnepanelen onafhankelijke, periodieke monitoring van de terugverdientermijn voor investeringen in zonnepanelen van groot belang is, zoals ook geadviseerd door TNO; verzoekt de regering ervoor te zorgen dat elk jaar in aanloop naar het Belastingplan onafhankelijk inzicht gegeven wordt in de actuele terugverdientermijn voor investeringen in zonnepanelen door kleinverbruikers’.
Minister Jetten kan zich goed vinden in de motie. ‘Ik zal de SGP-fractie dan ook willen meegeven dat ik de motie van harte omarm en haar oordeel Kamer geef, omdat dit ons jaarlijks helpt om dat inzicht goed te bewaken.’
Motie Partij voor de Dieren: niet afbouwen tot 2030
Eva Akerboom (Partij voor de Dieren) diende een motie in waarmee zij de minister verzoekt om de salderingsregeling niet af te bouwen tot in ieder geval 2030.
De tekst van de motie is als volgt: ‘constaterende dat er nog heel veel daken zijn zonder zonnepanelen; constaterende dat de salderingsregeling in de huidige vorm huishoudens enthousiasmeert om zonnepanelen op hun dak te installeren; constaterende dat het afbouwen van de salderingsregeling op zichzelf niet bijdraagt aan een rechtvaardige en snelle transitie naar duurzame energie; verzoekt de regering de salderingsregeling niet af te bouwen tot in ieder geval 2030.’
Minister Jetten ontraadt de motie van Akerboom. ‘Ik snap de overwegingen, maar er kan dan volgens mij beter tegen het wetsvoorstel gestemd worden in plaats van daar een aparte motie over in te dienen.’
Tweede Kamer stemt over 7 ‘salderings’-amendementenDe Tweede Kamer stemt komende week niet alleen over de 20 moties die tijdens het salderingsdebat zijn ingediend, maar ook over een groot aantal amendementen. 7 van die amendementen gaan specifiek over het salderen. Een van de eerder ingediende amendementen – waarmee ChristenUnie, D66 en VVD 100 miljoen euro voor buurt- en thuisbatterijen wilden vrijmaken – is door hoofdindiener Silvio Erkens ingetrokken.
|
De september 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, negatieve stroomprijzen, de strijd tegen dwangarbeid en Solar Solutions Kortijk.