Mijlpaal voor SDE++ 2023: ‘Nieuwe zonnedaken en zonneparken zonder subsidie gebouwd’

Via de Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++) is voor de openstellingsronde 2023 subsidie aangevraagd voor 3.354 megawattpiek zonnepanelen, waaronder 1.646 megawattpiek zonnedaken en 1.666 grondgebonden zonneparken.

Onrendabele top
Via de SDE++ stimuleert de Nederlandse overheid het opwekken van hernieuwbare energie en het verminderen van CO2-uitstoot.

Bedrijven ontvangen daarbij subsidie voor de ‘onrendabele top’ van de door hen gerealiseerde projecten. Dat is het verschil tussen de kostprijs van de techniek – het ‘basisbedrag’ – en de gemiddelde marktvergoeding voor de opgewekte energie die de techniek oplevert – het ‘correctiebedrag’. Als de marktprijzen voor de opgewekte wind- of zonne-energie bijvoorbeeld stijgen, neemt de onrendabele top af en dus ook de subsidie die uitgekeerd wordt.

Negatieve subsidie-intensiteit
Bij het aanvragen van subsidie worden de projecten gerangschikt op de subsidiebehoefte, ook wel de gemiddelde subsidie-intensiteit genoemd. Minister Jetten voor Klimaat en Energie heeft de Tweede Kamer geïnformeerd over de verwachte subsidie-intensiteit van de nieuwe projecten waarvoor binnen de SDE++ 2023 subsidie is aangevraagd. Voor grondgebonden zonneparken rekent hij op een negatieve gemiddelde subsidie-intensiteit van 62 euro per megaton CO2-reductie. Voor zonnedaken gaat het zelfs om een negatieve gemiddelde subsidie-intensiteit van 145 euro per megaton CO2-reductie.

Waar de zonne-energiesector in 2022 via de SDE++ voor 963 miljoen euro subsidie aanvroeg voor de uitrol van 1.913 megawattpiek zonnepanelen, is dat dit jaar 1.130 miljoen euro voor 3.316 megawattpiek. Daarmee is – in het geval de subsidie tegen de verwachting van de minister in wél uitgekeerd moet worden – de aangevraagde subsidie per megawattpiek zonnepanelen met bijna 50 procent gedaald.

Bankgarantie
‘Het is voor het eerst in de geschiedenis dat voor een technologie binnen de SDE en haar “plus opvolgers” een negatieve subsidie-intensiteit verwacht wordt’, jubelt Nold Jaeger, manager Beleid bij Holland Solar. ‘Dit betekent dat de daadwerkelijk uitgekeerde subsidie voor zonnedaken en grondgebonden zonneparken niet alleen lager zal zijn dan het maximale subsidiebedrag per opgewekte kilowattuur zonne-energie, maar verwacht wordt dat zelfs helemaal geen subsidie uitgekeerd hoeft te worden.’

Jaeger legt uit dat de SDE++ daarmee voor zonne-energieprojecten vooral de functie heeft van bankgarantie. ‘Want mochten de energieprijzen gigantisch kelderen en de exploitatie van de nieuwe zonnedaken en grondgebonden zonneparken ondernemers toch meer geld kosten dan de gemiddelde elektriciteitsprijzen, heeft de bank – die de projecten financiert – de garantie dat er geen verlies gemaakt wordt. In dat geval wordt er namelijk alsnog subsidie uitgekeerd. Dat maakt het cruciaal dat de betreffende zonne-energieprojecten waarvoor een SDE++-aanvraag ingediend is in de komende periode een positieve beschikking ontvangen.’

Belang goede opvolger
Volgens Jaeger toont deze ontwikkeling ook het belang van een goede opvolger voor de huidige SDE++. ‘Die moet gericht zijn op het afdekken van een investeringsrisico, en niet zozeer op het dekken van een onrendabele top.’

In een tijd met behoorlijk wat negatieve berichtgeving over zonne-energie, is het nieuws dat deze nieuwe zonne-energieprojecten zonder subsidie gerealiseerd kunnen worden goed nieuws. Jaeger: ‘Deze Kamerbrief toont de superkracht van de zonne-energiesector aan. Voor hetzelfde geld realiseren we 50 procent meer projecten, waarbij de overheid ook nog de verwachting uitspreekt dat er hoogstwaarschijnlijk überhaupt geen subsidie uitgekeerd hoeft te worden. Tegelijkertijd is het ontzettend cru dat de rijksoverheid de rem op de ontwikkeling van nieuwe projecten zet door zonneparken op landbouwgrond verder te beperken. De Klimaat- en Energieverkenning (KEV) van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) laat zien dat de elektriciteitsvraag de komende jaren fors toeneemt en er meer hernieuwbare energie nodig is. Kijk maar naar het grote aantal elektroboilers en grootschalige warmtepompen dat een aanvraag binnen de SDE++ 2023 heeft gedaan. Met grondgebonden zonneparken – en ook grote zonnedaken – kan de overheid “gratis” extra CO2-reductie realiseren en daarom is het extra schrijnend om te zien dat de markt nu vast komt te zitten. Die zonnestroomtechnieken zijn juist nodig om straks die elektroboilers en warmtepompen van groene, betaalbare en betrouwbare stroom te voorzien.’