De gevolgen van het behoud van de salderingsregeling voor zonnepanelen

De Eerste Kamer heeft dankzij de tegenstem van de BoerBurgerBeweging (BBB) en GroenLinks-PvdA het wetsvoorstel van minister Jetten om het salderen vanaf 1 januari 2025 af te bouwen met een ruime meerderheid verworpen.

Gevolgen zonnepaneelbezitters
Consumenten met zonnepanelen en hun belangenorganisaties lieten in aanloop naar het debat en de stemming in de Eerste Kamer veelvuldig van zich horen. Dat de afbouw van de salderingsregeling voor nu van de baan is, betekent echter niet direct dat zonnepaneelbezitters opgelucht adem kunnen halen.

In april 2023 werd een nauwkeurigere methode ingevoerd om de elektriciteitsstromen aan afnemers toe te wijzen, waardoor energieleveranciers veel beter blootgesteld worden aan de kosten die de salderingsregeling met zich meebrengt. Om die reden hebben de energiebedrijven actie ondernomen. Vandebron was vorig jaar zomer de eerste energieleverancier die vaste terugleveringskosten voor zonnepaneelbezitters introduceerde en inmiddels is dat voorbeeld volgens toezichthouder ACM door een groot aantal energiebedrijven gevolgd. Bovendien is het voor zonnepaneeleigenaren steeds minder vaak mogelijk om een langjarig energiecontract af te sluiten.

Nu de salderingsregeling behouden blijft, verwachten marktanalisten en energievergelijkingswebsites dat energiebedrijven het heft in eigen hand gaan nemen. Vandebron, Budget Energie, OM Energie, Energie VanOns en Vrijopnaam werken al met terugleverkosten. ‘Nu de salderingsregeling de komende jaren blijft bestaan, verwachten wij dat bijna alle energieleveranciers komende tijd kosten gaan rekenen voor zonnepaneelbezitters’, aldus Geert Wirken, chief technology officer van Keuze.nl. Verwacht wordt dat ook de 3 grootste energiebedrijven op de Nederlandse energiemarkt - Eneco, Essent en Vattenfall - snel extra kosten in rekening zullen gaan brengen aan klanten met zonnepanelen.

Gevolgen installateurs
Installateurs van zonnepanelen zullen met gemengde gevoelens kampen. Enerzijds zullen ze teleurgesteld zijn dat het salderen behouden blijft. De afbouw van de salderingsregeling zou immers de businesscase van thuisbatterijen verbeteren en installateurs hebben zich de afgelopen paar jaar massaal voorbereid op de grootschalige uitrol van de thuisbatterij.

Anderzijds zullen installateurs opgelucht ademhalen dat er nu – hoe lang dat dan ook zal duren – eindelijk duidelijkheid is over de toekomst van de salderingsregeling. De sluimerende onzekerheid zorgde er in het afgelopen halfjaar immers voor dat de verkoop van zonnepanelen fors kelderde. Of zonnepanelen nu weer als zoete broodjes over de toonbank zullen gaan, blijft echter afwachten omdat zonnepaneelbezitters geconfronteerd worden met extra kosten van energiebedrijven.

Voor installateurs is het daarmee noodzaak om potentiële klanten duidelijk te informeren over de mogelijke extra kosten die hun energieleverancier in rekening brengt als ze zonnepanelen installeren of ze te adviseren om over te stappen naar een andere energieleverancier. De terugverdientijd van zonnepanelen is sowieso niet meer dan een leuk weetje, waarbij installateurs in verkoopgesprekken beter de nadruk kunnen leggen op de gemiddelde kostprijs van de stroom die opgewekt wordt met zonnepanelen. Die is immers vele malen lager dan de prijs die consumenten betalen voor de stroom die ze afnemen van het elektriciteitsnet.

Gevolgen overheid
Het voorlopige behoud van de salderingsregeling bezorgt de rijksoverheid een flinke – financiële – kater. De kosten van het salderen bedragen tot en met 2031 immers 2,8 miljard euro en in de daaropvolgende jaren jaarlijks nog eens 717 miljoen euro.

Dit betekent dat het demissionaire – of nieuwe – kabinet voor de begroting van het kalenderjaar 2025 al een gat moet dichten van 245 miljoen euro. Voor de partijen die nu een nieuw kabinet proberen te formeren – PVV, VVD en BoerBurgerBeweging (BBB), al dan niet samen met NSC – gaat het in hun regeringsperiode om een begrotingsgat van 1,2 miljard euro.