PV Vlaanderen | Frans-Joseph Joosten: ‘Als je het stuur in handen hebt moet je ook sturen’

Hoe ben jij in de zonne-energie beland?
‘Ik werkte in de transport en logistiek. Mijn fascinatie voor de World Solar Challenge – het wereldkampioenschap voor zonnewagens, 3.000 kilometer door de outback van Australië – was groot. In 2010 organiseerde ik een event voor de Rotaryclub Genk-Staelen, ik nodigde 4 van de deelnemende teams uit om hier te laten zien wat je met zonne-energie kunt doen. Dat leidde tot een ontmoeting met Ismaël Ben-Al-Lal, chief executive officer en oprichter van iLumen. Hij nam in 2007 deel aan de World Solar Challenge met het Belgisch Solarteam dat toen vicewereldkampioen werd.’

Die ontmoeting leidde tot een nieuwe baan?
‘Ik werd gegrepen door zijn passie voor zonne-energie. Die triggerde mij. Na 30 jaar in een fossiele sector was het tijd voor iets anders. Ik stapte na een aantal gesprekken over naar gezond en duurzaam. Ik werk nu al 14 jaar bij iLumen, vanaf het begin dus, en behoor als chief commercial officer inmiddels tot het meubilair.’

Hoe heeft iLumen zich ontwikkeld?
‘Wij ontwikkelen producten die zorgen dat zonnepanelen langer meegaan en hun rendement vergroten. Dat begon met onze PIDBox die potential induced degradation (pid) tegengaat. Die verkopen we momenteel in 44 landen. Inmiddels bieden we allerhande slimme producten voor het aansturen van hernieuwbare technologie zoals ons energiemanagementsysteem iLusmart, iLucharge voor laadpalen, de thuisbatterij iLubat, aansturingen voor warmtepompen – en dit allemaal in één platform. We zorgen ervoor dat klanten besparen op hun energiefactuur door het verbruik optimaal te sturen en dit cloud based. Daarnaast hebben we als charge point operator (cpo) ook een geavanceerd platform opgezet voor het betalen van laadsessies in combinatie met load balancing, alsook een eigen commerciële bidirectionele laadoplossing zodat je wagen een batterij wordt.’

Hoe kijk jij naar de energietransitie in Vlaanderen?
‘Die gaat met horten en stoten. De eerste sprint voor zonnepanelen begon in 2006. Die was subsidiegedreven. Toen de groenestroomcertificaten in 2012 abrupt werden afgeschaft, stortte de markt in. Vanaf 2016 trok die weer aan. In 2021 viel het voordeel van de terugdraaiende teller plotseling weg; waarop een korte maar hevige crisis voor de pv-sector volgde. De hoge energieprijzen zorgden in 2022 voor een sterke piek. Daarna was er weer een lichte terugval. Nu zitten we weer in een periode van stabiele groei, maar dat is niet genoeg.’

Het moet sneller?
‘Er zijn nog heel veel daken zonder zonnepanelen. Die moeten zo snel mogelijk worden volgelegd. Dat is economisch gezien een no-brainer. De levelized cost of electricity – lcoe – van pv is veel lager dan fossiel. Het is ook op ecologisch vlak de logische keuze. Maar het mag absoluut sneller, we hebben haast met onze energietransitie, en daarvoor is een ambitieus, helder en consistent beleid nodig.’

Waarom heb je je aangemeld voor de stuurgroep van PV Vlaanderen?
‘Ik geloof in 2 dingen. Als je het stuur in handen hebt moet je ook sturen. Mijn ander motto is “alleen ga je sneller, maar samen kom je verder”. Vanuit die gedachte zit ik in meerdere raden van bestuur, en ben ik ook vicevoorzitter en tijdelijk ad-interim voorzitter van de stuurgroep van PV Vlaanderen. Wie daar deel van uitmaakt zit dicht bij de bron’

Wat is je doel?
‘Het is een mooie groep mensen, van jong naar ouder, die de hele sector beslaat. We willen een verschil maken in de energietransitie, onder andere door de sector te verdedigen en eenduidige standpunten over te brengen aan de politiek. Er zijn wat dat betreft nog heel wat katten te geselen. We moeten af van het volatiele beleid.’

Maar zonnepanelen zijn inmiddels een no-brainer, en ook de Vlaamse thuisbatterij lijkt inmiddels gemeengoed.
‘Ze worden niet meer gesubsidieerd, dat hoeft ook niet. Maar er is vaak een negatief sentiment door miscommunicatie of wetgeving – bijvoorbeeld aangaande de terugdraaiende teller, certificatenknip, injectievergoedingen en onduidelijkheden over de interpretatie van wetgeving die retroactief wordt toegepast. Verandering geeft weerstand, en dat merken we. Zonne-energie is nu eenmaal een groene en goedkope energiebron die we moeten omarmen; we dienen deze transitie met alle stakeholders in goede banen te leiden. Dit lukt alleen door samen te werken. Dat negatieve sentiment kunnen we niet gebruiken, zoals we in het verleden hebben gezien. Daarnaast fluctueren de prijzen van elektriciteit steeds sterker. Hoe richten we onze energiemarkt van de toekomst in? De elektrische auto gaat de komende jaren in enorme aantallen op onze wegen komen. Hoe leiden we de gigantische vraag naar stroom die daardoor ontstaat in goede banen? En hoe zorgen we bijvoorbeeld voor voldoende netcapaciteit om pv te kunnen blijven aansluiten?’

Alles hangt met elkaar samen?
‘Exact. En wat dat betreft is België best een bijzonder landje. We zijn maar met 11 miljoen mensen maar hebben een federale regering en 3 gewestelijke. Het beleid ten aanzien van de energietransitie is niet hetzelfde in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Dat helpt onze sector en verduurzaming van ons nationale energiesysteem niet. Ik kijk dan ook graag verder dan Vlaanderen alleen.’

Er moet nog veel gebeuren?
‘We moeten vooral af van denken in problemen. Juist de opportuniteiten en oplossingen zijn belangrijk. En het mag allemaal ook best gewoon leuk zijn. Zo is dat eerste Genkse zonneauto-event inmiddels uitgegroeid tot de 24 hours iLumen European Solar Challenge. Dit jaar zijn we aan de negende editie toe. We ontvangen op Circuit Zolder in het weekend van 21 en 22 september meer dan 20 teams, met in totaal tegen de 1.000 studenten. Tijdens zo’n weekend trekken we zo’n 15.000 bezoekers. Het is een prachtige, positieve showcase voor zonne-energie, en dat is goud waard.’