Kabinet wil warmtepomp nieuwe standaard maken bij vervangen cv-ketel, maar wel vrijwillig

Dat meldt minister Hermans van Klimaat en Groene Groei. Zij heeft namens de Tweede Kamer geïnformeerd over de maatregelen die het kabinet neemt om de klimaatdoelen weer in zicht te krijgen.

Natuurlijke vervangingsmomenten
In de ‘hoofdbrief’ worden warmtepompen weliswaar niet specifiek genoemd, maar in de bijlage met maatregelen die onderdeel van het klimaatpakket zijn, worden warmtepompen wel specifiek genoemd (red. zie kader). Bovendien heeft de minister de Tweede Kamer ook geïnformeerd over de afronding van het actieplan hybride warmtepompen.

‘Het kabinet ziet de warmtepomp als een belangrijke techniek voor het verduurzamen van woningen en gebouwen’, aldus Hermans. ‘Uiteindelijk moet elk gebouw in Nederland aardgasvrij worden verwarmd. Een groot deel van de Nederlandse huishoudens zal daartoe een warmtepomp als vervanging van, of in aanvulling op, de cv-ketel gaan installeren. Het kabinet kiest daarbij niet voor normering, maar voor een vrijwillige route.  Daarbij onderzoekt het kabinet hoe we aanvullend in de toekomst kunnen borgen dat er op natuurlijke vervangingsmomenten van de cv-ketel zoveel mogelijk wordt overgestapt op een duurzaam alternatief. Hiermee wordt de warmtepomp de nieuwe standaard bij vervanging van de cv-ketel.’

2025-2030
Het ‘Actieplan hybride warmtepompen 2022-2024’ heeft volgens de minister flink bijgedragen aan een forse uitbreiding van de warmtepompproductiecapaciteit in Nederland door de bouw van nieuwe fabrieken en productielijnen. Ook is de installatietijd voor hybride warmtepompen verminderd. 

De samenwerking wordt nu voortgezet in de ‘Aanpak Warmtepompen 2025-2030’, waarbij de focus wordt verbreed naar alle typen warmtepompen, ondanks dat het kabinet de verplichte installatie van warmtepompen heeft geschrapt.

Subsidies
Om bewoners, bedrijven en verhuurders aan te moedigen over te stappen op een warmtepomp, blijft het kabinet verschillende subsidies beschikbaar stellen.

‘Dat betreft de ISDE voor bewoners en zakelijke gebruikers – zoals bedrijven en woningcorporaties, de SVVE voor VvE’s en de SVOH voor private verhuurders’, duidt Hermans. ‘Deze subsidies maken een (hybride) warmtepomp een nog aantrekkelijkere investering, die zich in veel gevallen (ruim) binnen de technische levensduur terugverdient.’

Netbelasting beperken
De ruimte op het elektriciteitsnet is volgens Hermans een belangrijke randvoorwaarde voor de groei van het aantal warmtepompen. ‘De impact van warmtepompen op het laagspanningsnet kan worden verkleind door warmtepompen flexibeler in te zetten. In dat geval kan een warmtepomp bijvoorbeeld meer gebruikmaken van eigen opwek door zonnepanelen.’

Een hybride warmtepomp kan volgens haar vrijwel altijd worden geplaatst, omdat deze een lagere elektriciteitsvraag heeft dan een volledig elektrische warmtepomp. Bij een volledig elektrische warmtepomp is het advies om bij de netbeheerder via de stroomnetcheckers na te gaan of dit de juiste keuze is.

Slimme apparaten
In de Actieagenda Netcongestie Laagspanningsnetten is afgesproken dat slimme apparaten de norm moeten worden. De Stichting Koninklijk Nederlands Normalisatie Instituut (NEN) heeft van de minister de opdracht gekregen om een Nederlandse Technische Afspraak (NTA) voor slimme warmtepompen te ontwikkelen. De resultaten hiervan worden begin 2026 verwacht.

‘Zodra de NTA ontwikkeld is, kunnen de uitkomsten hiervan worden gebruikt voor bijvoorbeeld een koppeling aan wet- en regelgeving, of de ISDE’, duidt Hermans. ‘Op die manier wordt het installeren van slimme warmtepompen gestimuleerd.’

Fluctuerende stroomprijzen
Door in te zetten op slimme warmtepompen, wordt bewoners en gebouweigenaren handelingsperspectief geboden om in te spelen op fluctuerende stroomprijzen. 

‘Als bewoners rekening kunnen houden met het moment waarop de leveringsprijzen of de nettarieven laag zijn, dan kunnen zij goedkoper hun huis verwarmen’, aldus Hermans. ‘Op die manier kan een warmtepomp ook sneller worden terugverdiend.’