Geen compensatie huurders voor afschaffen salderingsregeling zonnepanelen

Uit nieuw onderzoek van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, Aedes en de Woonbond naar de effecten van het beëindigen van de salderingsregeling blijkt dat huurders een financieel nadelig effect ondervinden.

Servicekosten
De onderzoekers constateren dat huurders hun verhuurder maandelijks gelijkblijvende servicekosten betalen voor het gebruik van zonnepanelen, terwijl de baten van de eigen opwek afnemen. In het onderzoek is gerekend met gemiddelden, maar de effecten kunnen per huishouden verschillen. Daarnaast is in het onderzoek niet meegenomen dat huurders nog tot 2027 voordeel hebben van de salderingsregeling.

Voor huurders van corporatiewoningen met zonnepanelen zou de servicekostenvergoeding per zonnepaneel met ongeveer 1,25 euro per maand moeten dalen om kostenneutraal uit te komen – van 3,50 euro naar 2,25 euro per paneel per maand.

Zwaarder getroffen
Vooral huurders van woningen met een energieprestatievergoeding (EPV) worden hard getroffen. Het onderzoek omvat 18.500 huurders in EPV-woningen, waarvan 15.000 onder de EPV 1.0 vallen en 3.500 onder de EPV 2.0, die vanaf oktober 2023 geldt. Deze woningen hebben gemiddeld 15 tot 20 zonnepanelen, waardoor de gevolgen van de afschaffing extra voelbaar zijn.

Minister Keijzer ziet momenteel geen ruimte voor financiële compensatie voor reguliere huurders. ‘Hoewel ik de nadelige gevolgen van de afschaffing van de salderingsregeling voor ook de huurders die via de servicekosten voor de zonnepanelen betalen betreur, zien we op het moment helaas geen ruimte tot financiële compensatie voor huurders die via de servicekosten betalen voor hun zonnepanelen’, aldus de minister.

Wel betrekt Keijzer de situatie van EPV-woningen in de evaluatie die gepland staat voor het derde kwartaal van 2025. Deze evaluatie werd al bij de invoering van EPV 2.0 aangekondigd en zal leiden tot een herijking van de EPV-tarieven, mede op basis van de versnelde afschaffing van de salderingsregeling.

Oplossingsrichtingen
Het onderzoek heeft verschillende oplossingsrichtingen onderzocht. Een beperking van servicekosten naar 2,25 euro per zonnepaneel zou voor corporaties over een periode van 15 jaar leiden tot 541 miljoen euro minder inkomsten. Voor EPV-woningen zou een korting op de in rekening gebrachte EPV leiden tot circa 10 miljoen euro inkomstenderving per jaar voor woningcorporaties.

De onderzoekers hebben ook gekeken naar een minimale terugleververgoeding voor opgewekte stroom. Van 2027 tot 2030 geldt een wettelijk minimum van 50 procent van het kale leveringstarief, vastgelegd in een amendement van Grinwis (CU), Rooderkerk (D66) en Erkens (VVD). Een hogere minimumvergoeding is volgens minister Keijzer niet mogelijk vanwege Europese regelgeving.

Branche-reactie
Woonbond en Aedes hebben afgelopen februari al de tussentijdse onderzoeksresultaten mogen bekijken en toen een gezamenlijke reactie gegeven op het onderzoek. Zij pleiten voor verlaging van de servicekosten bij huidige huurders met zonnepanelen, waarvoor woningcorporaties eenmalig gecompenseerd zouden moeten worden met 585 miljoen euro. Voor EPV-woningen stellen zij een vergaande aanpassing van de maximale EPV-bedragen voor.

Daarnaast vragen zij om een investeringssubsidie voor de aanleg van nieuwe zonnepanelen op huurwoningen om de onrendabele top voor verhuurders weg te nemen, zodat kleinere installaties ook in de toekomst worden aangelegd.

Eigen verbruik
Minister Keijzer stelt in reactie op het onderzoek dat huurders het financiële nadeel kunnen beperken door meer zelf opgewekte stroom direct te gebruiken. Toch erkent de minister dat dit niet de ideale oplossing is. ‘Uit berekeningen blijkt, dat meer eigen gebruik wel de negatieve financiële effecten bij huurders kan beperken, maar niet volledig kan wegnemen.’

De minister van Klimaat en Groene Groei heeft inmiddels toegezegd om met Milieu Centraal in gesprek te gaan over uitbreiding van voorlichting op dit gebied. Het kabinet wil samen met de huursector bekijken hoe huurders beter geïnformeerd kunnen worden.

Het kabinet zal verder  blijven monitoren wat de afschaffing van de salderingsregeling in de praktijk betekent. Binnen 3 jaar na de inwerkingtreding van de wet die de beëindiging regelt, zal de minister verslag uitbrengen aan de Eerste en Tweede Kamer.