Het Kadaster houdt zich ook bezig met de energietransitie?
‘Het Kadaster registreert gegevens over vastgoed boven en onder de grond en stelt die ook beschikbaar aan afnemers - direct of in de vorm van gecombineerde inzichten. We leveren dus ook maatwerk, doen onderzoeksopdrachten, vaak voor de overheid. Daarbij richten we ons op diverse maatschappelijke thema’s zoals de energietransitie - de kar die ik als adviseur en onderzoeker trek.’
Waarom wil het Kadaster batterijen in beeld hebben?
‘Die behoefte komt an sich niet uit onszelf voort. Wij houden onder andere de Basisregistratie Kadaster (BRK) bij. Daarin wordt al het vastgoed (gebouwen en grond) in Nederland vastgelegd en wie daar welke rechten heeft. We maken daarnaast ook de topografische kaart van Nederland. Daarop kun je exact zien hoe ons land wordt gebruikt; wat grasland, bos en bebouwing is en dergelijke, maar bijvoorbeeld ook zonneparken en windturbines.’
Batterijen horen daar ook bij?
‘Er wordt steeds vaker naar gevraagd door verschillende gebruikersgroepen. Die willen bijvoorbeeld weten waar batterijen staan, wat voor een type, hun vermogen… En op de topografische kaart of in één van de andere Basisregistraties kunnen we mogelijk ook energie-opslagsystemen vastleggen. Daarom startten wij, in samenwerking met diverse andere partijen, een maand geleden met een verkennend onderzoek naar de registratie van elektriciteitsopslagsystemen.
Wie zijn die gebruikers, waarom willen ze die informatie?
‘Gemeenten en provincies kunnen die gebruiken ten behoeve van hun ruimtelijke beleid. Als een gemeente weet wat waar staat aan batterijen, dan is dat bijvoorbeeld belangrijke input voor de keuzes ten aanzien van de energietransitie van een wijk. Ook veiligheidsregio’s willen in het kader van risico-inschattingen bij calamiteiten weten waar batterijen staan. Een andersoortige gebruiker betreft het Centraal Bureau voor de Statistiek.’
Waarom is het CBS hierin geïnteresseerd?
‘Zij willen inzicht vanuit een ander perspectief; de verplichting vanuit Europa om statistieken over batterijen aan te leveren, onder meer over capaciteit, vermogen en hoeveelheden opgeladen en ontladen energie. Veiligheidsregio’s willen weer andere informatie over opslagsystemen. Politie en brandweer willen van batterijen de precieze locaties in beeld hebben zodat ze weten wat ze moeten doen ingeval van een calamiteit op een bepaalde plek.’
Wat gaat jullie onderzoek opleveren?
‘Dat we weten waar op dit moment informatie over elektriciteitsopslagsystemen wordt bijgehouden, welke informatiebehoefte er bij de verschillende gebruikers is en welke mogelijkheden de huidige basisregistraties op dit moment bieden. Daar is een brede behoefte aan. Wij doen dit dan ook niet alleen. Het onderzoek is een initiatief van VIVET - Verbetering Informatievoorziening Energietransitie. Dat is een samenwerkingsverband van 5 partijen: Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Kadaster, Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en Netbeheer Nederland.’
Welke conclusie kun je nu al trekken?
‘Stap 1 van ons onderzoek is bepalen wat nu al wordt vastgelegd. Er is sprake van versnippering. Het CBS is op zoek naar grote batterijen maar dat is doorgaans handmatig werk. Netbeheerders hebben een goed beeld, althans zo dachten we. Batterijen moeten worden geregistreerd via energieleveren.nl en grotere systemen moeten rechtstreeks aan hen worden gemeld. Dat gebeurt echter onvoldoende. In die 2 databases wordt een aanzienlijk deel van de batterijen niet geregistreerd, zo vernamen we recentelijk via een artikel van Solar Magazine. Veiligheidsregio’s hebben in de regel grote batterijen op hun radar, maar het beeld aangaande kleinere is incompleet.’
Daar moet snel verandering in komen?
‘De locatie van batterijen, hun specificaties en gedrag wordt momenteel niet structureel vastgelegd, dit terwijl het belang daarvan groot is. Als je dit soort ontwikkelingen niet direct zorgvuldig in kaart brengt, dan is het lastig later een inhaalslag te maken – als er al heel veel systemen draaien. Dat leert onze ervaring.’
Wat is het vervolg van jullie onderzoek?
‘We doen een verkennende studie, hebben het dus nog niet over oplossingen. Afhankelijk van de exacte informatiebehoefte bij die brede groep gebruikers kunnen verschillende opties worden overwogen. Van één afzonderlijke registratie tot meerdere bronnen - waaronder de Basisregistraties - met elk hun specifieke informatie over batterijen. Hoe dat er precies komt uit te zien, dat gaat de toekomst uitwijzen.’
In de mei 2025-editie van Solar Magazine is er aandacht voor de potentie van de Nederlandse daken die nog géén zonnepanelen hebben, de Europese overstap op kwartierprijzen en perovskietzonnecellen.