Het Dilemma | Registratie thuisbatterij suboptimaal – hoe groot is dat probleem, wat is de oplossing?

Wat doen jullie bij Energie Data Services Nederland (EDSN)?
‘EDSN is een samenwerkingsplatform van de Nederlandse netbeheerders. Wij zorgen ervoor dat relevante energiedata beschikbaar zijn voor de markt. Dat betekent onder meer dat we verantwoordelijk zijn voor het aansluitingsregister, waarin we bijvoorbeeld bijhouden welke partijen en contracten op aansluitingen zitten, en of daar een slimme meter aan hangt. Een ander deel van ons werk betreft het Installatie Register (red. voorheen CERES).’

Wat wordt in die database vastgelegd?
‘Allerhande kleine en grote installaties zoals energieopwekkers, van kolen- en gascentrales tot en met pv-installaties en windturbines. En ook batterijen in de vorm van grote zakelijke energieopslagsystemen en kleine van consumenten. De informatie over thuisbatterijen, die vanaf april 2024 verplicht moeten worden geregistreerd, komt tot ons via energieleveren.nl. Daar kunnen aangeslotenen – particulieren – hun zonnepanelen en andere opwekinstallaties aanmelden. Daarnaast kunnen professionele derden – installateurs – via eHerkenning in bulk opwek- en opslaginstallaties namens de aangeslotene registreren op deze website.’

Wat zagen jullie daarbij gebeuren met de thuisbatterij?
‘Tot juni 2024 waren er zo’n 200 thuisbatterijen in opgenomen. Ondertussen zitten we op een tempo van 1.000 tot 1.500 stuks per maand. Er is dus sprake van een groeimarkt. Bij zonnepanelen zien we een andere ontwikkeling. Halverwege vorig jaar noteerden we nog zo'n 30.000 pv-systemen per maand, het afgelopen halfjaar waren dat er gemiddeld 15.000, vorige maand 13.000.’

Die registratie van de thuisbatterij lijkt niet in lijn met de werkelijke uitrol…
‘Dat klopt. Gaan we bijvoorbeeld uit van 40.000 geïnstalleerde thuisbatterijen in Nederland op dit moment, een cijfer dat je nu vaak hoort, dan kun je concluderen dat slechts zo’n beetje de helft van de producten wordt geregistreerd. Dat is zorgelijk, en niet alleen omdat die verplicht is.’

Jullie zien dit als een groot probleem?
‘De overheid heeft deze verplichting niet voor niets wettelijk vastgelegd. Als netbeheerders weten waar wat voor een opwek- en opslaginstallaties staan, kunnen ze efficiënter en slimmer investeren, weten ze bijvoorbeeld in welke wijken netverzwaring nodig is en waar daar prioriteit aan moet worden gegeven. Daarnaast kunnen ze zo effectiever van het stroomnet gebruikmaken, bijvoorbeeld door gebruik te maken van de flexibiliteit die batterijen kunnen bieden. We moeten die thuisbatterijen dus op de radar hebben staan, al helemaal omdat we hebben gezien hoe snel het allemaal kan gaan, bijvoorbeeld met zonnepanelen, en waar dat toe kan leiden.’

Wat is de oorzaak?
‘Ik denk dat mensen gewoonweg nog te weinig op de hoogte zijn van die verplichting tot registratie. Dat geldt zowel voor de eindgebruikers als installateurs. Daar moet dus iets aan worden gedaan, en daarom gaan we in actie komen.’

Wat gaan jullie doen?
‘We zijn pas net begonnen met het maken van een plan. Dat zal waarschijnlijk uit 2 actiepunten gaan bestaan. Een publiekscampagne, ook gebruikmakend van social media. Daarnaast gaan we installateurs direct aanschrijven, waarbij we ook de samenwerking zoeken met brancheverenigingen zoals Holland Solar en Techniek Nederland.’

Dat gaat werken?
‘We hebben op deze wijze eerder succes geboekt met pv. Vrijwel iedereen weet inmiddels wel dat het registreren van zonnepanelen moet. We vertrouwen er dus op dat dit succes uit het verleden ook een garantie is voor succes aangaande de thuisbatterij. Of dat ook echt zal zijn, moet de toekomst natuurlijk uitwijzen. In ieder geval gaan we er dit jaar nog mee van start.’