Kabinet verlengt ISDE-subsidie na positieve evaluatie, 511 miljoen euro budget in 2026

Uit het onderzoek, dat uitgevoerd is in opdracht van het kabinet, blijkt dat de subsidieregeling tussen 2019 en 2023 heeft bijgedragen aan meer dan 760.000 verduurzamingsmaatregelen en een jaarlijkse CO2-reductie van 663 kiloton.

Sterke groei
De populariteit van de ISDE-regeling is in de afgelopen jaren flink toegenomen. Het aantal aanvragen steeg van ongeveer 40.000 in 2019 naar bijna 250.000 in 2023, terwijl het jaarlijkse budget werd verhoogd van 160 miljoen euro naar 590 miljoen euro. Deze groei weerspiegelt de toenemende vraag naar verduurzamingsmaatregelen in de gebouwde omgeving.

‘De ISDE levert een significante bijdrage aan verduurzaming van de gebouwde omgeving en reductie van CO2’, concluderen de onderzoekers van CE Delft in het evaluatierapport. De conclusie was voor het kabinet voldoende reden om de regeling ook in 2026 open te stellen.

Komend kalenderjaar zal het subsidiebudget 511 miljoen euro bedragen. Ook voor de kalenderjaren 2027-2030 heeft het kabinet budget gereserveerd, omdat de subsidieregeling in beginsel tot en met 2030 wordt voortgezet.

De totale marktwaarde van de gerealiseerde maatregelen in de periode 2019-2023 bedroeg ongeveer 3,6 miljard euro, waarvan 1,1 miljard euro werd gedekt door subsidie uit de ISDE. De doelmatigheid van de ISDE, gemeten in euro’s per ton CO2-reductie, is met 94 euro per ton vergelijkbaar met andere subsidieregelingen zoals de SDE+(+) en beduidend beter dan vergelijkbare regelingen in het buitenland.

Effectieve maatregel
Volgens de evaluatie is 63 procent van de aanvragen additioneel, wat betekent dat deze verduurzamingsmaatregelen zonder de ISDE niet, later of in een andere vorm zouden zijn getroffen. De onderzoekers maken hierbij onderscheid tussen harde additionaliteit (17 procent) en zachte additionaliteit (46 procent).

Warmtepompen, die goed zijn voor 53 procent van het totale subsidiebudget, hebben een additionaliteit van 65 tot 73 procent. Dit toont volgens minister Sophie Hermans aan dat de ISDE een doorslaggevende factor is bij de beslissing om warmtepompen te installeren.

Toekomstplannen
‘Voor 2026 gaan dezelfde subsidiepercentages gelden’, aldus de minister van Klimaat en Groene Groei. ‘Het kabinet neemt medio volgend jaar een besluit over de vormgeving van de ISDE vanaf 2027.’

Vanaf 2026 wordt met energiezuinige ventilatie een nieuwe technologie toegevoegd als subsidiabele maatregel. ‘Naast isoleren en duurzaam verwarmen is ventileren een belangrijk onderdeel van een duurzame, toekomstbestendige woning’, aldus Hermans.

Aandachtspunten
Hoewel de evaluatie overwegend positief is, zijn er ook enkele aandachtspunten. Zo heeft de zonneboiler een relatief lage doelmatigheid in vergelijking met andere technologieën. Het kabinet heeft daarom in 2024 al het subsidiebedrag voor bepaalde categorieën zonneboilers verlaagd, maar ziet nog steeds waarde in het behouden van deze technologie binnen de ISDE vanwege de netneutrale manier waarop tapwater kan worden verwarmd. De subsidiëring van zonneboilers wordt volgens de minister ook niet verder versoberd.

Verder zal het kabinet monitoren hoe de vraag naar aansluitingen op het warmtenet en elektrische kookplaten zich ontwikkelt, aangezien de subsidieaanvragen hiervan momenteel beperkt zijn. Hetzelfde geldt voor de in 2023 ingevoerde staffel, die huiseigenaren een hoger subsidiebedrag geeft als ze binnen 24 maanden een tweede verduurzamingsmaatregel nemen.

De evaluatie toont aan dat bepaalde doelgroepen, zoals huiseigenaren met een lage sociaaleconomische status of beperkte digitale vaardigheden, minder gebruikmaken van de regeling. Sinds 2024 kunnen gemeenten namens woningeigenaren ISDE-subsidie aanvragen als onderdeel van een wijkaanpak, wat deze drempel mogelijk kan verlagen.