Batterijen krijgen ook in nieuw prioriteringskader ACM voorrang op stroomnet

Ook maatschappelijke projecten zoals scholen, ziekenhuizen en politiebureaus blijven voorrang krijgen. Het nieuwe prioriteringskader moet ingaan op 1 januari 2026, nadat de hoogste bestuursrechter het huidige kader vernietigde.

Herziening noodzakelijk
‘Om te zorgen dat netbeheerders voorrang kunnen blijven geven aan maatschappelijke projecten zijn we direct na de uitspraak van het College van Beroep voor het bedrijfsleven begonnen met het opstellen van een nieuw prioriteringskader’, zegt Manon Leijten, bestuurslid van de ACM. ‘We horen graag van partijen wat zij hiervan vinden, zodat we dit in het definitieve besluit kunnen verwerken.’

Op veel plaatsen in Nederland zit het elektriciteitsnet vol, waardoor er wachtlijsten zijn voor de toegang tot het stroomnet. Voorheen werd de plek op de wachtlijst alleen bepaald door het moment van aanvragen: wie het eerst komt, die het eerst maalt. Om netbeheerders de mogelijkheid te geven voorrang te verlenen aan projecten met een maatschappelijk belang, stelde de ACM in 2024 een prioriteringskader op.

Eerder dit jaar oordeelde het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) dat de ACM een nieuw besluit moet nemen over dit kader. De rechter vond dat de waakhond wel een kader mag opstellen, maar de gemaakte keuzes beter moet motiveren.

3 prioriteitscategorieën
Het nieuwe prioriteringskader bevat dezelfde 3 categorieën als het huidige kader. De categorie ‘congestieverzachters’ krijgt nog steeds de hoogste prioriteit, omdat dit partijen zijn die voor iedereen meer ruimte creëren op het elektriciteitsnet.

De tweede categorie betreft ‘veiligheid’, waaronder projecten vallen die bijdragen aan de nationale veiligheid, zoals politiebureaus, ziekenhuizen en projecten voor waterveiligheid. De derde categorie betreft ‘basisbehoeften’ zoals woningbouw, onderwijs of het openbaar vervoer.

Nieuwe functies toegevoegd
Voor de categorieën veiligheid en basisbehoeften heeft de ACM alle sectoren en functies opnieuw beoordeeld. In beide categorieën zijn een aantal nieuwe functies toegevoegd. Bij veiligheid gaat het bijvoorbeeld om bedrijven die actief zijn op het vlak van zeer sensitieve technologieën, stroomnetten, alarm- en waarschuwingsdiensten en beveiligde communicatiekanalen zoals 112 en C2000, en verkeersveiligheid.

De categorie ‘basisbehoefte’ wordt onder meer aangevuld met collectieve woonvormen en openbaar vervoer. De ACM overweegt ook om een hardheidsclausule in te voeren, die ruimte geeft om in uitzonderlijke gevallen een specifieke partij voor te trekken als dat vanuit het nationale of regionale maatschappelijke belang nodig is.

Strakke planning
Het CBb heeft de ACM tot 1 januari 2026 de tijd gegeven om een nieuw kader op te stellen. Die termijn is kort, daarom vraagt de ACM partijen om binnen 6 weken te reageren op het ontwerpbesluit. Zo kan de toezichthouder alle reacties zorgvuldig meenemen in het definitieve besluit, dat in december 2025 wordt gepubliceerd.

Naast schriftelijke reacties kunnen belanghebbenden ook antwoord geven op 3 specifieke consultatievragen die de ACM aan het ontwerpbesluit heeft toegevoegd. Het huidige prioriteringskader blijft van kracht tot het nieuwe kader ingaat.