Brancheorganisatie pleit voor lokale flexvergoedingen buurt- en thuisbatterijen

De branchevereniging wijst erop dat Nederland jaarlijks groene stroom laat liggen voor 800.000 huishoudens. Nederland produceert steeds meer duurzame energie, met meer dan de helft van de elektriciteit uit zon en wind, maar toch ontstaan er problemen doordat vraag en aanbod niet goed op elkaar aansluiten. Dit leidt tot netcongestie, negatieve prijzen en stilvallende duurzame-energieprojecten.

Kosten verlagen
Energieopslag kan zorgen voor een stabielere energierekening. Door energie op te slaan bij lage vraag en vrij te geven bij hoge vraag, worden prijspieken opgevangen. Energy Storage NL stelt dat dit bij batterijen kan leiden tot 1,4 miljard euro aan jaarlijkse besparingen voor afnemers.

De brancheorganisatie benadrukt dat er verschillende vormen van energieopslag bestaan, elk met eigen toepassingen. Batterijen zijn geschikt voor kortetermijnopslag, van enkele minuten tot uren. Ze kunnen snel reageren op fluctuaties en zijn daarmee ideaal voor het stabiliseren van het net op momenten van grote vraag. Warmtebuffers vormen een tweede opslagvorm die vooral in de gebouwde omgeving en bij warmtenetten waarde toevoegt. Deze kunnen warmte voor langere tijd vasthouden en zorgen ervoor dat duurzame warmtebronnen zoals geothermie of industriële restwarmte optimaal benut worden. De derde categorie betreft moleculaire opslag, zoals waterstof en andere gasvormen. Deze technologieën zijn geschikt voor seizoensopslag en kunnen grote hoeveelheden energie voor langere tijd bewaren. Met name voor periodes waarin wind- en zonne-energie beperkt beschikbaar zijn, zoals donkere winterdagen, biedt deze vorm van opslag uitkomst.

Huidige ontwikkelingen
Hoewel de voordelen duidelijk zijn, blijft de ontwikkeling van energieopslag achter. Energy Storage NL pleit daarom voor een systeemaanpak met 5 pijlers.

Allereerst moet energieopslag erkend worden als fundamentele pijler in het energiesysteem, met concrete doelen voor 2030, 2040 en 2050. Dit betekent dat opslag structureel verankerd wordt in overheidsplannen zoals het Nationaal Plan Energiesysteem, het Programma Energiehoofdstructuur en het Landelijk Actieplan Netcongestie.

Ten tweede is een eerlijkere markt nodig door tariefhervorming en aangepaste subsidies voor flexibiliteitsdiensten. De vereniging stelt voor om opslag als uitgestelde productie te behandelen, niet als verbruiker, en om een capaciteitsmechanisme te ontwikkelen waarin opslag wordt beloond voor beschikbaarheid op kritieke momenten.

De derde pijler betreft betere ruimtelijke inpassing met standaardprocedures voor vergunningen. De brancheorganisatie pleit voor landelijke ruimtelijke kaders voor de inpassing van opslag in provinciaal en gemeentelijk beleid, met duidelijke ambities per provincie voor gerealiseerde opslagcapaciteit.

Lokale flexvergoedingen
De vierde pijler richt zich op het benutten van decentrale opslag. Energy Storage NL wil lokale flexvergoedingen voor thuis- en buurtbatterijen en pleit voor gedifferentieerde tarieven op laagspanningsnetten. Studies, zo benadrukt de brancheorganisatie, tonen aan dat thuisbatterijen het merendeel van de tijd een positief effect hebben op netcongestie.

Energiecoöperaties moeten volgens ESNL verder meer mogelijkheden krijgen om in opslag te investeren via het Warmtefonds en Opwekfonds. Ook moet de dubbele energiebelasting voor decentrale opslag worden afgeschaft, wat de businesscase voor buurt- en thuisbatterijen aanzienlijk verbetert.

Innovatieve projecten zoals de Batterijenbuurt en de Balanswijk in Almere tonen de potentie van lokale energiegemeenschappen die met opslag hun eigen energiebalans optimaliseren. ESNL pleit ervoor dergelijke initiatieven te stimuleren door juridische en financiële belemmeringen weg te nemen.

Innovatie versnellen
Tot slot pleit Energy Storage NL voor versnelling van innovatie en opschaling, met gerichte investeringen in R&D voor langdurige opslagtechnologieën. De brancheorganisatie wil dat bestaande technieken worden opgeschaald met gerichte integratiesubsidies, inclusief voldoende budget en meerjarige zekerheid.

Een specifiek aandachtspunt is de implementatie van een ‘Nationale Agenda Ondergrondse Waterstofopslag’. De organiastie stelt voor om ‘no regret’ acties te nemen, zoals het realiseren van een werkvoorraad opslagcavernes. Deze kunnen in de toekomst cruciaal blijken voor seizoensopslag en strategische energiereserves. De Energie Investeringsaftrek (EIA) speelt volgens onderzoek een waardevolle rol bij technieken in de vroege fase van introductie, zoals batterijopslag. De branchevereniging pleit ervoor deze regeling te behouden en specifiek te richten op innovatieve opslagtechnologieën.

Oproep aan politiek
Met de verkiezingen in aantocht roept de branchevereniging politieke partijen op om energieopslag een prominente plaats te geven in hun verkiezingsprogramma’s.

De oproep bouwt voort op eerdere toezeggingen voor een Routekaart Energieopslag, maar gaat een stap verder door concrete maatregelen voor te stellen. Energy Storage NL benadrukt dat nu doorpakken essentieel is om de energietransitie te laten slagen en tegelijkertijd de economische kansen te benutten die de opslagsector biedt.