Worden batterijen en zonnepanelen politieke speelbal bij Tweede Kamerverkiezingen?

De kiezers krijgen in oktober duidelijke keuzes voorgeschoteld. De redactie van Solar & Storage Magazine neemt alle verkiezingsprogramma’s onder de loep.

De vorige verkiezingsuitslag leidde tot een lange formatieperiode. Voor de zonne-energie- en energieopslagsector was de uitkomst in het regeerakkoord ronduit teleurstellend. Na de val van het kabinet was de enige mogelijke conclusie dat de energietransitie grotendeels tot stilstand is gebracht. Of die na de verkiezingen op woensdag 29 oktober weer op gang gebracht zal worden, zal pas in de loop van 2026 duidelijk worden.

Zonnedaken prioriteit
Vrijwel alle partijen die in aanloop naar de verkiezingen laten weten de uitrol van zonne-energie te steunen, benadrukken dat zonnepanelen primair op daken thuishoren. ‘Zonnepanelen kunnen het best op daken en langs wegen en spoorlijnen worden opgesteld’, schrijft Nieuw Sociaal Contract (NSC) bijvoorbeeld in haar verkiezingsprogramma’s.

De Boer Burger Beweging (BBB) wil de zogenaamde ‘zonneladder’ wettelijk blijven borgen, waarbij eerst naar daken wordt gekeken voordat andere locaties overwogen worden. De Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) meldt dat ‘op langere termijn meer zonnepanelen op daken nodig zijn’ en overweegt een ‘gerichte steunregeling’ na de ‘abrupte afschaffing van de salderingsregeling.’

Polarisatie zichtbaar
De conceptverkiezingprogramma’s – vele worden pas begin oktober definitief – tonen een scherp contrast in energievisies. Aan de ene kant staan partijen zoals Partij voor de Vrijheid (PVV) en Forum voor Democratie (FvD) die klimaatbeleid willen schrappen. PVV wil ‘geen enkele nieuwe windturbine’ en ‘geen nieuwe zonneparken’ erbij en FvD wil alle ‘subsidies op zonnepanelen intrekken’.

Tegenover deze visie staan GroenLinks-Partij van de Arbeid (GL-PvdA) en de Socialistische Partij (SP) die juist versnelling willen. SP pleit voor ‘zon op elk dak’ en wil met name huurders en mensen met een klein inkomen laten profiteren via een collectieve aanpak.

Energieopslag cruciaal
Batterijen krijgen toenemende aandacht als oplossing voor netcongestie – de overbelasting van het elektriciteitsnet. ‘We stimuleren de toepassing van energieopslag in bijvoorbeeld batterijen, op buurtniveau en op bedrijventerreinen’, aldus NSC. SGP pleit zelfs voor het afschaffen van de dubbele energiebelasting voor batterijen en batterijen vrijstellen van nettarieven.

De ChristenUnie signaleert de behoefte aan duidelijke regels: ‘Voor thuisbatterijen komt een helder kader voor brandveiligheid, garanties en levensduur, normering voor het gebruik van zeldzame materialen en verplichte mogelijkheid voor de netbeheerder om aan en af te schakelen.’

Volt benadrukt innovatie: ‘Er zijn steeds meer batterijen in ontwikkeling die zonder zeldzame, vervuilende grondstoffen worden ontwikkeld. Hiervoor willen we de Nederlandse subsidies aanpassen.’

Kernenergie alternatief
Veel rechtse partijen zien kernenergie als alternatief voor wind- en zonne-energie. Zo wil JA21 ‘ten minste 20 gigawatt aan nieuwe kerncentrales realiseren'. Ook meer gematigde partijen zoals Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD), CDA en Volt zien kernenergie als aanvulling op duurzame bronnen, waar linkse partijen als GL-PvdA en Partij voor de Dieren kernenergie juist afwijzen.

Het resultaat van de verkiezingen zal hoe dan grote invloed hebben op het Nederlandse energielandschap, waarbij de keuzes over zonnepanelen, batterijopslag en de algehele energiemix de komende jaren zullen bepalen of Nederland zijn klimaatdoelen kan behalen en tegelijk betrouwbare, betaalbare energie kan garanderen voor alle burgers en bedrijven.

Lees de belangrijkste standpunten van alle politieke partijen hieronder in de septembereditie van Solar Magazine.