
Dat blijkt uit de eerste editie van het ANWB Energiedashboard. De ANWB heeft voor het rapport een representatief onderzoek uitgevoerd onder bijna 2.000 Nederlanders. Daaruit blijkt dat de zorgen over betaalbaarheid breed leven: niet alleen bij minima en huishoudens met een beneden modaal inkomen, maar ook bij bijna de helft van de modale inkomensgroep. Vooral mensen met een lager inkomen of een huurwoning voelen zich buitengesloten van duurzame oplossingen, terwijl juist zij het meest geraakt worden door stijgende energiekosten.
Kenniskloof belemmert actie
Voor ruim 40 procent van de Nederlanders is het verlagen van energiekosten de belangrijkste reden om te verduurzamen. Toch blijft actie vaak uit, zelfs als geld geen probleem is. Gebrek aan kennis en de perceptie dat verduurzamen ingewikkeld is, vormen grote drempels. Van de mensen die niet verduurzamen, geeft 22 procent aan simpelweg het geld er niet voor te hebben.
De kloof tussen intentie en gedrag wordt volgens de ANWB groter door gebrek aan kennis, financiële middelen en handelingsperspectief.
Handelingsperspectieven
Uit het onderzoek komen 3 concrete handelingsperspectieven naar voren. Ten eerste kunnen huishoudens minder energie verbruiken. Dit doet nu al 64 procent, bijvoorbeeld via isolatie, korter douchen of efficiëntere technologie zoals elektrisch rijden. Toch is nog niet elke woning optimaal geïsoleerd; een kwart heeft energielabel D of lager.
Een tweede optie is het verplaatsen van energieverbruik naar goedkopere momenten. Momenteel gebruikt 34 procent stroom op voordelige tijdstippen, zoals bij nachtstroom of via een dynamisch contract. De laatste mogelijkheid is zelf energie opwekken en opslaan. Dit doet 33 procent, meestal met zonnepanelen.
Overheid hoofdverantwoordelijk
Het ANWB Energiedashboard toont dat de energietransitie niet alleen draait om draagvlak, maar ook om kennis en financiële ruimte. Hoewel 76 procent van de Nederlanders de overheid als hoofdverantwoordelijke ziet, vindt 34 procent dat ze zelf een rol te spelen hebben. De transitie moet volgens ANWB haalbaar en betaalbaar zijn voor iedereen, met duidelijke communicatie en gerichte ondersteuning.
De ANWB gaat daarom samenwerken met Energie Samen om huishoudens te helpen meer grip te krijgen op hun energierekening. Met gerichte financiële ondersteuning wil ANWB praktische oplossingen bieden die mensen helpen hun energieverbruik en -kosten te beheersen. De hulp richt zich op circa 1 miljoen huishoudens die niet zelfstandig kunnen verduurzamen.
De september 2025-editie van Solar Magazine is verschenen met aandacht voor de meterkast 2.0, de komst van een ppa-garantiefonds, Sustainable Solutions Kortrijk, de verkiezingen en elektrificatie van de industrie.