236 megawatt nieuwe batterijen geselecteerd in capaciteitsveiling Elia

De Belgische CRM-veilingen bestonden tot nu toe uit Y-4 voor de middellange en Y-1 voor de korte termijn. Bij de eerste wordt capaciteit geveild met het oog op 4 jaar in de toekomst. De tweede richt zich op 1 jaar vooruit, zodat er kan worden bijgestuurd op wat er actueel aan capaciteit nodig is. Dit keer organiseerde Elia voor het eerst de Y-2 veiling, voor volumes die 2 jaar later beschikbaar moeten zijn.

3 veilingen
De 3 veilingen – elk met hun eigen focus en tijdshorizon – verliepen vlot en volgens planning. Hierdoor is de bevoorradingszekerheid voor het leveringsjaar 2026-2027 volledig verzekerd. Voor de jaren daarna zijn volgens Elia belangrijke stappen gezet om de bevoorradingszekerheid te garanderen. De resultaten tonen een competitieve markt met voldoende liquiditeit en een sterke bijdrage van batterijen. Bovendien ligt de kost om de bevoorradingszekerheid te garanderen lager voor 2026-2027 dan voor 2025-2026.

Elia stelt dat veel batterijprojecten er voor kozen om deel te nemen aan de Y-4- in plaats van de Y-2 veiling. De hoogspanningsnetbeheerder denkt dat dit onder meer gedreven kan zijn door de minder strakke tijdslijnen, maar naar alle waarschijnlijkheid zullen de batterijen wel eerder beschikbaar zijn in het energiesysteem om bij te dragen aan bevoorradingszekerheid.

Y1-veiling: geen nieuwe batterijen
De bevoorradingszekerheid voor 2026-2027 is volledig verzekerd. Het veilingproces verliep volgens de hoogspanningsnetbeheerder vlot en competitief, met een hoge liquiditeit. Aan de Y1-veiling namen dit keer 73 ‘eenheden’ deel –  van gasgestookte centrales tot batterijen – met een totaalvermogen van 5.697 megawatt. Elia contracteerde uiteindelijk 4.556 megawatt gecontracteerd, want de vraag werd overschreden met 1.141 megawatt.

De Y-1 veiling voor 2026-2027 was het sluitstuk van de veilingen voor de winter van 2026-2027. De nood aan capaciteit, gebaseerd op het piekverbruik, lag op 13.916 megawatt. Er zal 15.058 megawatt aan capaciteit beschikbaar zijn in het systeem.

Y-2-veiling: 60 megawatt nieuwe batterijen
Dit jaar werd de eerste Y-2 veiling georganiseerd. Het doel van deze veiling was om een extra kans te creëren om de bevoorradingszekerheid veilig te stellen. Het volume voor de Y-2 veiling voor het leveringsjaar 2027-2028 was 3.590 megawatt.

Aan de veiling zelf namen 51 ‘eenheden’ deel met een totaalvermogen van 3.238 megawatt. Omdat de vraag hoger lag dan het aanbod, zijn alle projecten gecontracteerd. Er werd voor 3.076 megawatt bestaande capaciteit geselecteerd. In totaal werd er 162 megawatt nieuwe capaciteit gecontracteerd, waaronder 102 megawatt – 225 megawatt nominaal – aan batterijen die al waren gecontracteerd in een eerdere veiling en die een bijkomend 1-jarig contract hebben afgesloten. Daarnaast werd 60 megawatt aan nieuwe batterijen – 123 megawatt nominaal – geselecteerd. Doordat het aanbod te klein was om aan de vraag te voldoen, wordt 353 megawatt overgedragen naar de volgende veilingen.

Y-4 veiling: voor leveringsjaar 2029-2030
Het volume voor de Y-4 veiling voor het leveringsjaar 2029-2030 bedroeg 4.694 megawatt. Aan de veiling zelf namen 69 ‘eenheden’ deel voor in totaal 4.998 megawatt. Het aanbod oversteeg dus de vraag waardoor uiteindelijk maar 65 eenheden zijn geselecteerd voor in totaal 4.690 megawatt. Het gaat om 4.486 megawatt bestaande capaciteit, 179 megawatt nieuwe batterijen – 525 megawatt nominaal – en 25 megawatt vernieuwing van bestaande capaciteit.

Leveringsjaar 2027-2028
Voor het leveringsjaar 2027-2028 staat er nog een laatste veiling op de planning, namelijk de Y-1 veiling die in 2026 georganiseerd zal worden. Elia gaat ervanuit dat de resterende volumes die nodig zijn tijdens die veiling gevonden gaan worden.

‘We observeren dat een aantal batterijen die een Y-4 contract bekomen, typisch al eerder bijdragen aan de bevoorradingszekerheid en dat daarnaast heel wat projecten zich hebben aangeboden bij het begin van het proces, maar deze bleken nog niet klaar om verder te gaan’, aldus de hoogspanningsnetbeheerder. ‘Dit kan te maken hebben met ontbrekende vergunningen of technische onduidelijkheden die nog uitgeklaard moeten worden. Het gaat dan onder andere om batterijprojecten en vraagsturing.’