‘Financiële druk drijft Vlaamse ondernemers naar huurconstructies voor verduurzaming’

Dat blijkt uit een marktanalyse van vastgoedinvesteerder REAL en Heylen Energy. Daaruit blijkt verder dat 60 procent van de Vlaamse ondernemers de ecologische voetafdruk van het bedrijf belangrijk vindt. Toch investeert een Belgisch bedrijf gemiddeld slechts 3 tot 5 procent van de totale omzet in de energietransitie. Dat is te weinig om de Europese doelstellingen tegen 2030 te halen, zoals vastgelegd in de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD)-richtlijn die bedrijven verplicht tot duurzaamheidsrapportage.

Financiële onmacht
Bijna 15 procent van de Vlaamse bedrijven heeft onvoldoende middelen om vastgoed effectief te verduurzamen. ‘Verduurzamen vergt nu eenmaal kapitaal’, stelt Louis De Clercq van REAL. ‘Uit analyse blijkt dat 16 procent van alle Belgische bedrijven de duurzame omwenteling niet op eigen kracht kan financieren. In Vlaanderen gaat het om 14,5 procent van de bedrijven, in Brussel om 19,5 procent en in Wallonië om 18,2 procent.’

Glenn Van Ooteghem van REAL benadrukt dat ook kleinere bedrijven vaak niet om verduurzaming heen kunnen. ‘Hoewel kleinere bedrijven in mindere mate moeten voldoen aan de Europese richtlijnen, kunnen zij er toch vaak niet onderuit als zij hun klantenbestand willen behouden. Want hun grote klanten moeten wél hun totale impact berekenen en dus ook die van hun partners en leveranciers. Ook kredietverstrekkers en investeerders eisen duurzaamheidsingrepen en -rapportage.’

Pragmatische hefboom
Grote investeerders in commercieel vastgoed pompen wel graag kapitaal in verduurzaming. Een meerderheid van 54 procent van de investeerders in België wil de kwaliteit en duurzaamheid van de bestaande portefeuille optrekken via renovatie en herontwikkeling. Dat mechanisme zorgt voor toenemende populariteit van sale-and-leaseback. De sites van Kris De Leenheer in Lokeren, Eutraco in Roeselare, Signify in Turnhout, Plasman in Gent en Balta Industries in Waregem zijn voorbeelden van deze constructie.

‘Bij veel bedrijven is er onzekerheid over hun financiële draagkracht in de nabije toekomst’, aldus De Clercq. ‘Bedrijven stellen zich ook de vraag of die Europese verplichtingen wel zo strikt zullen blijven gelden. En in zo’n onzeker klimaat wordt terecht voor meer en meer flexibiliteit en financiële ademruimte gekozen, om zich te kunnen focussen op de corebusiness. Sale-and-leaseback is voor velen een pragmatische hefboom geworden.’

Krachtenbundeling
Het principe is simpel: een bedrijf verkoopt het bedrijfspand, huurt het meteen terug en laat de energetische optimalisatie over aan de investeerder. Door de verkoop van het vastgoed komen er financiële middelen vrij die kunnen worden geïnvesteerd in kernactiviteiten. Bedrijven moeten de panden natuurlijk opnieuw huren, maar zien dat op termijn gecompenseerd doordat ze de verplichte investeringen kunnen doorschuiven én de verbruikskosten structureel dalen door verduurzaming.

REAL sloot in het voorjaar zo’n overeenkomst met CleanLease, een industriële wasserijgroep met 1.200 medewerkers verdeeld over 5 vestigingen in Beernem, Kortrijk, Lokeren, Aarschot en Geraardsbergen. Heylen Energy en REAL berekenden dat de huidige energiefactuur van CleanLease met 200.000 euro per jaar kan dalen na verduurzaming van de panden. ‘Om een voor beide partijen zo optimaal mogelijke situatie te creëren, moet er worden afgestapt van het klassieke huurder-verhuurderdenken’, zegt Van Ooteghem. ‘Wij beschouwen een sale-and-leaseback als een krachtenbundeling waarbij we een win-win realiseren met like-minded bedrijven. We merken een groeiend vertrouwen in die aanpak.’

Economische logica
‘Hoeveel de verbruikskosten per onderneming precies kunnen worden beperkt en wat dat betekent voor de energiefactuur, hangt sterk af van het type verbruiker’, voegt Dries Van Dyck, general manager bij Heylen Energy, toe. ‘Duurzaamheid is zelden een doel op zich, merken wij. Bedrijven investeren pas wanneer de economische logica klopt. Maar voor veel bedrijven is die investering niet vanzelfsprekend. Slimme financiële oplossingen zoals een sale-and-leaseback kunnen de weg vrijmaken om aan de duurzame transitie te beginnen én een versnelling hoger te schakelen.’