Handreiking Regionale Energiestrategie 2.0: maak per energieregio uitvoeringsstrategie zon op daken

Toen 2 jaar geleden de eerste handreiking voor de Regionale Energiestrategie (RES) werd gepubliceerd, was het streven om grondgebonden zonneparken voor 50 procent in handen te laten komen van burgers de meest opvallende passage.

Aanvullende werkbladen
Doel van de handreiking Regionale Energiestrategieën 2.0 is houvast en inspiratie bieden voor de volgende stappen in de RES. Aanvullende werkbladen bieden bovendien praktische handvatten voor de vele aspecten en onderwerpen in het werken aan de RES. De werkbladen zijn opgesteld en afgestemd in themagroepen met experts en personen die betrokken zijn bij het werken aan de RES. De werkbladen komen stap voor stap beschikbaar. Eind oktober zijn de meeste werkbladen beschikbaar.

35 terawattuur binnen bereik
In de handreiking is onder meer te lezen dat de ontwikkeling van wind en zon op land voorspoedig gaat: ‘Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) rekent – op basis van een optelsom van alle concept-RES’en begin 2021 – met een bandbreedte van 31-46 terawattuur in 2030. Dit betekent dat het doel van 35 terawattuur in 2030 binnen bereik ligt, maar dat het tegelijk nog geen gegeven is dat dit doel tijdig wordt behaald. Veel factoren kunnen beïnvloeden hoeveel zonne- en windenergie uiteindelijk gerealiseerd kan worden. Zoals beperkingen in de ruimte, de mate waarin een locatie en de keuze voor zonne- en windenergie maatschappelijk geaccepteerd wordt of gebrek aan netcapaciteit. Daarom is het belangrijk dat de RES’en een zekere overprogrammering hebben. Daarbij worden meer of grotere zoekgebieden aangewezen dan voor het behalen van de afgesproken 35 terawattuur nodig is.’

Integrale netimpactanalyse
‘We zien in de regio’s een grote versnelling in de totale opwekcapaciteit van wind en zon’, vervolgt de handreiking. ‘Het is niet overal mogelijk om met dezelfde snelheid de energie-infrastructuur te realiseren. De netbeheerders maken netimpactanalyses. Zij geven daarmee inzicht in de impact van regionale plannen, in de benodigde infrastructuur en in de mogelijkheden voor uitbreiding tot 2030.’

In 2022 wordt door de RES-regio’s aangeleverde regio’s benut om tot een integrale netimpactanalyse te komen. De handreiking hierover: ‘Die is gericht op de totale energievraag en -aanbod in een regio. De resultaten van de netimpactanalyses worden vertaald in een routekaart energie-infrastructuur met een horizon van 10 jaar. Ook voor initiatiefnemers is het van belang om tijdig inzicht te hebben in de mogelijkheden op het net. Zo’n routekaart kan daaraan bijdragen.

Uitvoeringsstrategie zon op daken
Veel van de 30 energieregio’s willen een groot deel van de ambitie bereiken door in te zetten op zonnepanelen op daken. Toch liggen er ook knelpunten: niet alle daken zijn geschikt, hebben een andere functie of de benodigde netcapaciteit is niet beschikbaar.

Om zon op dak een extra impuls te geven moet een ‘uitvoeringsstrategie zon op daken’ volgens de handreiking onderdeel van een RES 2.0 zijn. Hierin wordt opgenomen waar kansen zijn in relatie met beschikbare netcapaciteit, welke (potentiële) initiatiefnemers op welke manier kunnen worden ondersteund en welk (aanvullend) instrumentarium hierbij aansluit.

5 werksporen
Om de stap te maken naar de RES 2.0, werken de partners in de RES-regio’s in de komende 2 jaar samen aan 5 ‘werksporen’. Deze werksporen die opgenomen zijn in de handreiking ondersteunen het realiseren van de doelen voor 2030 en dragen bij aan meer grip op de uitvoering:

• Werkspoor 1: borgen van het gezamenlijk uitvoeren.
• Werkspoor 2: gezamenlijk programmeren duurzame-energieopwek in samenhang met regionale energiesysteem.
• Werkspoor 3: verankeren resultaten RES 1.0 en RES 2.0 in omgevingsbeleid.
• Werkspoor 4: gedragen besluiten en uitvoering: permanente dialoog in een democratisch proces.
• Werkspoor 5: inzicht in voortgang en bereikte resultaten door monitoring en verantwoord.