Salderingsregeling: rechtszaak eigenaar zonnepanelen tegen Budget Energie wegens maandelijks salderen

Na klachten van zonnepaneeleigenaren over Budget Energie herhaalde de Autoriteit Consument & Markt (ACM) half augustus haar standpunt dat salderen jaarlijks moet. Daarbij merkte de autoriteit wel op dat dit niet letterlijk in de wet staat en in afwachting te zijn van een uitspraak hierover van minister Jetten voor Klimaat en Energie.

Honderden euro’s
De betreffende zonnepaneeleigenaar – die zelf advocaat is – wacht hier echter niet op en is bij de rechter een gerechtelijke procedure gestart tegen Budget Thuis. In de dagvaarding is te lezen dat de zitting komende week plaatsvindt bij de rechtbank Amsterdam en er worden meerdere thema’s aangestipt.

De rechtszaak draait specifiek om het door Budget Energie onjuist toepassen van de salderingsregeling uit de tussen de 2 partijen gesloten leveringsovereenkomst en het, in strijd met diezelfde overeenkomst, eenzijdig verlagen van de overeengekomen vergoeding voor de buiten de salderingsregeling teruggeleverde zonne-energie. Doordat Budget Energie de salderingsregeling op maandbasis toepast, wordt de door de consument in de zomer teruggeleverde energie niet meer verrekend met in de winter afgenomen energie. Daardoor zal de elektriciteitsrekening van de zonnepaneeleigenaar honderden euro’s per jaar hoger uitvallen dan wanneer saldering per jaar wordt gehanteerd. Dat is volgens de consument niet alleen in strijd met de Elektriciteitswet, maar ook met de leveringsovereenkomst die hij met Budget Energie heeft afgesloten.

Daarbovenop komt dat de consument met Budget Energie in het contract heeft afgesproken de zonne-energie die de salderingsregeling te buiten gaat – het overschot aan zonne-energie dus – wordt vergoed tegen het kale elektriciteitstarief. Ook op die afspraak over de terugleververgoeding wil Budget Energie terugkomen.

Klant sinds 2009
De consument is al sinds 2009 klant bij Budget Energie en heeft in 2017 een nieuw contract afgesloten. De eerste 3 jaar van dat nieuwe contract was er sprake van een vast contract en dat is in oktober 2020 automatisch omgezet in een variabel contract waarbij de prijzen tot 1 januari 2022 ieder halfjaar zijn aangepast en sindsdien maandelijks.

In de leveringsovereenkomst staat echter dat de teruggeleverde en afgenomen stroom wordt gesaldeerd over een afrekenperiode. ‘Het is een feit van algemene bekendheid dat elektriciteitsleveranciers aan consumenten in Nederland per jaar afrekenen: zij vragen betaling van een maandelijks voorschot op basis van een schatting van het jaarlijkse elektriciteitsverbruik’, is te lezen in de dagvaarding. ‘Eens per jaar wordt het daadwerkelijke verbruik bepaald en wordt afgerekend. Bij het sluiten van de leveringsovereenkomst rekende elke energieleverancier op deze manier af. Ook Budget Energie deed dat in de vorige overeenkomst die het met x (red. de consument) had, bleef dat ook doen na het afsluiten van de leveringsovereenkomst, en doet dat thans nog steeds.’

Jaarnota
Deze afrekening op jaarbasis wordt volgens de zonnepaneeleigenaar bovendien ook bevestigd in de algemene voorwaarden. Daarnaast heeft de consument voor de periode 23 april 2021 tot 23 april 2022 een factuur ontvangen waar ook op jaarbasis gesaldeerd is. Daarbij heeft Budget Energie rekening gehouden met de door het jaar heen gewijzigde leveringstarieven. De energieleverancier heeft voor de verschillende tariefsperioden namelijk de verbruiken berekend en voor elke teruggeleverde kilowattuur een bedrag in mindering gebracht ter hoogte van het leveringstarief dat gold in de tariefsperiode waarin de betreffende kilowattuur werd teruggeleverd.

Daarnaast wordt uit de jaarnota en de rapportages duidelijk dat levering en teruglevering op piek- en dalmomenten apart berekend is. Teruglevering in piekuren is vergoed tegen het piektarief, teruglevering in daluren tegen het daltarief. Om die reden eist de consument dan ook dat Budget Energie blijft salderen op jaarbasis.

Vraagtekens
Waar ook vraagtekens over bestaan, is hoe moet worden omgegaan met een situatie waarin het leveringstarief op het moment waarop stroom wordt teruggeleverd, verschilt van het leveringstarief op het moment waarop wordt stroom afgenomen. Dat is namelijk niet uitdrukkelijk in de leveringsovereenkomst geregeld.

De consument stelt in de dagvaarding dat voor die situatie maar één redelijke uitleg denkbaar is: de leverancier mag alle elektriciteit die wordt onttrokken in rekening brengen tegen het tarief dat geldt op het moment dat wordt onttrokken, en dient alle teruggeleverde elektriciteit te verrekenen tegen het leveringstarief dat geldt op het moment dat wordt teruggeleverd. Deze uitleg is volgens de zonnepaneeleigenaar ook redelijk voor beide partijen: er wordt voorkomen dat de leverancier wordt benadeeld doordat ‘dure’ afgenomen elektriciteit wordt weggestreept tegen ‘goedkope’ teruggeleverde energie. Omgekeerd wordt voorkomen dat de afnemer wordt benadeeld doordat ‘dure’ teruggeleverde energie wordt weggestreept tegen ‘goedkope’ onttrokken energie.

Onbeperkt salderen
Een derde en laatste pijnpunt is de terugleververgoeding. De consument wijst erop dat Budget Energie heeft geadverteerd met de mogelijkheid om ‘onbeperkt’ te salderen. Budget Energie heeft met de consument in de leveringsovereenkomst ook afgesproken om de teruggeleverde elektriciteit die de afgenomen elektriciteit overschrijdt, te vergoeden tegen het ‘kale elektriciteitstarief’.

Deze afspraak geldt volgens de zonnepaneeleigenaar onafhankelijk van de concrete hoogte van dat kale elektriciteitstarief. ‘Sinds de afloop van de vaste prijsperiode in oktober 2020 is het elektriciteitstarief variabel, en is Budget Energie bevoegd om het aan te passen’, is te lezen in de dagvaarding. ‘Zij is onder de leveringsovereenkomst echter niet bevoegd om als terugleververgoeding een ander bedrag te rekenen dan het kale elektriciteitstarief exclusief overheidsheffingen. Partijen hebben in hun overeenkomst immers afgesproken dat deze tarieven gelijk worden gesteld.’

In strijd
De zonnepaneeleigenaar concludeert in de dagvaarding dat Budget Energie de salderingswijze en terugleververgoeding aanpast in strijd met de door hem afgesloten leveringsovereenkomst en de Elektriciteitswet. Hij is daarbij per e-mail geïnformeerd dat Budget Energie de terugleververgoeding per 1 juli 2022 wijzigt naar 50 procent van het leveringstarief per kilowattuur.

Bovendien is hij in een latere e-mail geconfronteerd met een passage waarin Budget Energie aankondigt de terugleververgoeding te gaan berekenen ‘per tariefsperiode’. Inmiddels meldt het energiebedrijf ook op zijn website dat voor klanten met een variabel tarief, saldering maandelijks plaatsvindt met de tarieven van de betreffende maand.

Klacht
De consument heeft in eerste instantie bij Budget Energie een klacht ingediend. In reactie daarop stelt het energiebedrijf dat de leveringsovereenkomst verlopen is en daarom sprake zou zijn van een variabel contract waarmee door Budget Energie de salderingsperiode kan worden gewijzigd. De consument stelt zich echter op het standpunt dat uit een specifiek artikel in de leveringsovereenkomst blijkt dat de leveringstarieven weliswaar wijzigen, maar de voorwaarden voor onbepaalde tijd gelden.

‘Het enige wat er door het aflopen van de vaste prijsperiode is veranderd, is dat Budget Energie bevoegd is om de leveringstarieven aan te passen. Voor het overige hebben beide partijen zich aan de leveringsovereenkomst te houden. Partijen hebben daar sinds de afloop van de vaste prijsperiode ook op die manier uitvoering aan gegeven. Budgetenergie kan die overeenkomst niet eenzijdig wijzigen’, aldus de dagvaarding.

Het standpunt van Budget Energie dat er sprake zou zijn van telkens een aflopend maandcontract met door Budget Energie eenzijdig vast te stellen voorwaarden is volgens de zonnepaneeleigenaar ook moeilijk te rijmen met het handelen van het energiebedrijf. Zo blijft het energiebedrijf maandelijks voorschotten innen en rekent pas op een later tijdstip af.

Eis
De zonnepaneeleigenaar vraagt de rechter om in zijn uitspraak te bevestigen dat:

1. Budget Energie verplicht is om te salderen over periodes van een jaar;
2. dat verrekening van teruggeleverde gesaldeerde elektriciteit dient plaats te vinden tegen het leveringstarief dat gold op het moment dat werd teruggeleverd;
3. vergoeding van teruggeleverde elektriciteit die de afgenomen elektriciteit te boven gaat, dient plaats te vinden conform het kale elektriciteitstarief, dat wil zeggen het leveringstarief exclusief overheidsheffingen dat gold op het moment dat werd teruggeleverd.

Omdat met de rechtszaak een belang van minder dan 25.000 euro gemoeid is, stelt de consument tot slot dat de rechtszaak moet dienen bij de kantonrechter.

Update 27 september 2022: de consument meldt dat Budget Energie voor de rechtbank is verschenen en dat het bedrijf uitstel heeft gevraagd voor het indienen van zijn antwoorden op de dagvaarding. Dat uitstel wordt standaard verleend en Budget Energie moet zijn antwoorden nu indienen op 28 oktober. Eventueel kan het energiebedrijf nog 4 weken uitstel aanvragen. Pas daarna zal een rechtszitting volgen.

Update 3 november 2022: Budget Energie heeft nogmaals 4 weken uitstel gekregen. De volgende zitting is op 25 november 2022.