Brandweer Nederland die mede namens alle 25 veiligheidsregio’s een zienswijze heeft ingediend, merkt op dat binnen de energietransitie bij de maatschappelijke druk om te veranderen de publieke veiligheid soms wat ondergeschikt lijkt te zijn.
Omvormers zonnepanelen
Bij de consultatie van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) over het verhogen van de overspanningsbeveiliging, lijkt dit volgens Brandweer Nederland ook het geval te zijn.
De ACM presenteerde half februari op verzoek van de Nederlandse netbeheerders een voorstel om de eisen van de overspanningsbeveiliging van elektriciteitsproductie-eenheden in de Netcode elektriciteit te wijzigen. Die wens kwam voort uit het feit dat netbeheerders een toenemend aantal klachten ontvangen van consumenten met zonnepanelen bij wie de omvormers uitvallen. Naar schatting zou dat probleem voorkomen bij 1 op de 20 zonnepaneeleigenaren.
Assessment nodig
In de zienswijze die Brandweer Nederland heeft ingediend op het codewijzigingsvoorstel stelt Brandweer Nederland te vermoeden dat de ACM een vanuit internationale normering verplicht assessment moet uitvoeren. ‘De aanpassing van het ACM is erop gericht om de Netcode elektriciteit in overeenstemming te krijgen met de NEN-EN 50549-1:2019. Buiten de scope van deze NEN-norm valt: “power system impact assessment e.g. assessment of effects on power quality, local voltage increase, impact on line protections operation”. Voor zover wij dit hebben kunnen beoordelen, dient dit assessment bij implementatie van de NEN-norm wel te worden uitgevoerd om te kunnen evalueren wat de aanpassing betekent voor aangesloten apparatuur en installaties’, aldus Brandweer Nederland
Het betreffende assessment gaat over brandveiligheid, maar ook over slijtage van apparatuur, zoals voltagegevoelige tv’s en computers. Het assessment moet worden uitgevoerd voordat het ACM-besluit wordt geïmplementeerd. Brandweer Nederland: ‘De reden hiervan is dat in België al geëxperimenteerd is met het verhogen van de netspanning en inwoners kennelijk zelf verantwoordelijk zijn geworden om overspanningsbeveiligingen te plaatsen waar dit nodig is. Wij zijn als Brandweer Nederland van mening dat de eerstelijnsverantwoordelijkheid bij de netbeheerders zou moeten liggen. Wij verzoeken derhalve om inzichtelijk te maken of er mogelijke risico’s naar voren komen bij elektrische apparatuur die kunnen leiden tot defecten of overbelasting; met daaraan gekoppeld een verhoogd risico op brand.’
Consequenties onvoldoende helder
Brandweer Nederland stelt zelf onvoldoende helder te hebben wat de consequenties zijn als de netspanning in de maatschappelijke omgeving verhoogd wordt. ‘Wij zien bij het bestrijden van branden dat mensen in huis steeds meer elektrische apparatuur hebben die gevoelig blijkt te zijn voor aspecten als temperatuur, warmteophoping, laadspanning en andere aspecten die negatief op elkaar kunnen inwerken. Een voorbeeld hierbij is het laden van apparatuur met lithium-ion-accu’s. Bij deze soort accu’s is de laadspanning van grote invloed op de brandveiligheid van de apparatuur.’
Brandweer Nederland stelt dat als de netspanning verhoogd wordt en het momentane uitgangspunt gewijzigd wordt in een 10-minutengemiddelde, aansluitingen op bepaalde momenten langer en zwaarder belast zullen gaan worden. ‘Dit is nu al een punt van aandacht in een toenemend aantal installaties. Wij constateren vanuit het veld dat er op dit moment in veel groepenkasten een probleem aan het ontstaan is door de effecten van de energietransitie. Dit wordt bevestigd door installateurs die melding maken van een toenemend aantal defecte of zelfs uitgebrande automaten.’
Tot slot wil Brandweer Nederland weten of – als de voorgenomen wijziging doorgevoerd wordt – de verhoging van de netspanning ineens plaatsvindt of dat dit gefaseerd wordt doorgevoerd. ‘Voor ons is dit van belang om te weten vanuit onze wettelijke verplichtingen bij het bestrijden van branden en andere incidenten. Is het mogelijk dat er situaties kunnen ontstaan waarbij er op een zonnige dag, als er veel vermogen wordt opgewekt, er meerdere branden tegelijk kunnen ontstaan door overbelasting van installatieonderdelen bij zonnestroominstallaties? Uiteindelijk heeft Nederland een hoge dichtheid als het gaat om geïnstalleerd pv-vermogen’, besluit Brandweer Nederland.
Van 253 naar 264,5 volt Het Nederlandse laagspanningsnet waarop consumenten zijn aangesloten, heeft een spanningsniveau van 230 volt en de spanning mag maximaal 10 procent afwijken. Om te voorkomen dat apparatuur niet of slecht werkt, moet elk aansluitpunt in het laagspanningsnet daarom een spanning hebben tussen de 207 en 253 volt. Met een lagere spanning werken bepaalde apparaten namelijk niet meer naar behoren, en met een hogere spanning kunnen ze kapotgaan. Om die reden schakelt een omvormer van zonnepanelen zichzelf uit als de netspanning boven de 253 volt dreigt te komen. De ACM heeft voorgesteld om het maximale spanningsniveau te verhogen van 253 naar 264,5 volt, door de drempelwaarde voor de overspanningsbeveiliging te verhogen van 110 naar 115 procent. |
De september 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, negatieve stroomprijzen, de strijd tegen dwangarbeid en Solar Solutions Kortijk.