‘Potentie coöperatieve zonneparken groot en grotendeels onbenut’

Wat is Soft Energy voor een bedrijf?
‘Een adviesbureau gespecialiseerd in grote en middelgrote zonprojecten. We werken onder meer voor energiecoöperaties, overheden en bedrijven. Daarbij richten we ons bijvoorbeeld op haalbaarheid, projectmanagement, ontwerpen en netcongestie. ForSur Solar, onderdeel van onze onderneming, focust zich op zaken als monitoring, onderhoud en inspectie. Dit bedrijf heeft al meer dan 100.000 zonnepanelen in beheer op zo’n 200 locaties.’

Jullie wonnen in 2023 de prijs voor utiliteitsproject van het jaar op het Duurzaamheidsgala, vanaf dit jaar de Future of Energy Awards.
‘Allereerst: dat was niet ons project maar dat van Energie-U, de Utrechtse energiecoöperatie. Wij werden ingeschakeld als adviseur. Gezamenlijk realiseerden we Zonnepark Meijewetering, een veld met 972 zonnepanelen op een klein stukje restgrond in Leidse Rijn.’

Dat klinkt niet echt bijzonder…
‘Het project werd al in 2016 in gang gezet. Er bleken vele haken en ogen aan te zitten, allereerst vanwege de grote gasleidingen in de grond. Bij nader onderzoek bleek dat er daarnaast van alles en nog wat onder de grond zat, bijvoorbeeld riool-, (hoofd)water- en nutsleidingen. Dat zorgde voor vertraging. De oplossing lag in verplaatsbare zonnepanelen, wat de complexiteit vergrootte. En dat was niet het enige.’

Er waren meer barrières?
‘Bij de start van dit project was van netcongestie nog geen sprake. Toen de vergunningverleningsfase aanbrak, was dat echter wel het geval. Aansluiting op het stroomnet was niet mogelijk, ook niet door het op te splitsen in delen.’

Hoe losten jullie dit op?
‘Met behulp van de buren: de rioolwaterzuiveringsinstallatie van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Dat was al betrokken bij het project als ontwikkelpartner. Wij konden gebruikmaken van de zware aansluiting van deze organisatie, trokken daar een directe lijn naartoe. Dat bracht uiteraard extra kosten met zich mee. Nu is het waterschap voor een derde eigenaar van het zonnepark, de rest is van Energie-U. Dat ging oktober 2023 online.’

Hoe belangrijk is zo’n coöperatief pv-project in jouw ogen?
‘Enorm belangrijk. Er is steeds meer weerstand tegen grote zonnevelden in Nederland, gebruik van agrarische grond en hun impact op netcongestie. We moeten echter door met onze energietransitie. De potentie van zon op restgronden is groot en de geproduceerde stroom kan vaak in de directe omgeving gebruikt worden. Dit betreft dan wel kleine projecten. Daar zijn grote commerciële partijen niet in geïnteresseerd. Energiecoöperaties kunnen daar wel iets mee en zo een wezenlijke bijdrage leveren aan de verduurzaming van ons energiesysteem en daar hun leden financieel van laten profiteren, althans in principe.’

Dat potentieel wordt nog niet voldoende benut?
‘Bij lange na niet. Die projecten kosten relatief veel tijd en geld. De subsidiëring via de Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE) schoot de afgelopen jaren tekort. Die is echter uitgebreid naar projecten tot 6 megawattpiek en nu is het hopen dat er in de volgende ronde wel sprake is van reële vergoedingen.’

Hoe was het om de award voor utiliteitsproject van het jaar te winnen?
‘De award werd door projectleider Anton Kiewiet van Energie-U en René Zwolsman van de HDSR in ontvangst genomen. Een mooi moment en erkenning voor de enorme hoeveelheid werk en tijd die er in is gestoken, vooral door vrijwilligers zoals Anton Kiewiet en leden van de coöperatie. De realisatie van Zonnepark Meijewetering kostte heel veel tijd en doorzettingsvermogen. Maar we hebben het voor elkaar gekregen – laten zien wat kan door te volharden. Nu geldt het als een voorbeeldproject. Het inspireert anderen, er wordt veel naar gevraagd en dat is ontzettend waardevol.’

Tijdens de Future of Energy Awards krijgen duurzame en innovatieve projecten die impact maken in de hernieuwbare-energiesector een podium. Dit jaar vindt het event plaats op 21 november in de Stadsgehoorzaal Leiden. Kans maken op een van de awards is nog steeds mogelijk, de inschrijving sluit op 18 oktober 2024. Bedrijven die partner willen worden, kunnen zich ook tot die datum aanmelden.