Energy Storage NL: Nederland telt 11,8 gigawatt batterijen in 2027

Technologiegroep

Opgesteld vermogen 2023

Prognose vermogen 2027 (GW)

Chemische opslag

-

10,5 gigawatt

Elektrische opslag

0,07 gigawatt

2,0 gigawatt

Elektrochemische opslag

0,8 gigawatt

11,8 gigawatt

Mechanische opslag

0,03 gigawatt

0,3 gigawatt

Thermische opslag

0,06 gigawatt

1,9 gigawatt

De 6 belangrijkste conclusies

In haar marktonderzoek trekt Energy Storage NL 6 belangrijke conclusies.

1. Sterke toename prijsvolatiliteit verhoogt vraag naar energieopslag: de behoefte aan energieopslag komt tot uiting in een sterke toename van de prijsvolatiliteit in Nederland. Dit komt behalve door de opkomst van hernieuwbare-energiebronnen ook door het duurder worden van regelbare bronnen zoals gas- en kolencentrales. Daarnaast reageren invoeders en afnemers steeds sneller op prijsprikkels, waardoor er steeds vaker binnen een kwartier sprake is van zowel een overschot als een tekort aan elektriciteit (red. regeltoestand 2).
2. Het Nederlandse aanbod van energieopslag zal de komende jaren ook sterk toenemen: van de huidige 3 gigawatt aan voornamelijk chemische opslag zal dit vermogen de komende jaren groeien naar ruim 26 gigawatt in 2027. Elektrochemische opslag laat een exponentiële groei zien, met de grootste stijging in de categorie ‘Utiliteit en Energiesysteem’. Warmteopslag laat een sterke groei zien in het commerciële, industriële en particuliere segment.
3. De verwachte toename van opslagaanbod komt ook tot uiting in de capaciteitsvraag bij netbeheerders: de capaciteitsaanvragen bij netbeheerders laten een vergelijkbaar beeld zien. Op dit moment bedraagt de aangevraagde capaciteit bij TenneT zo’n 74 gigawatt, waarvan 41 gigawatt in de oriëntatiefase, 6 gigawatt in de informatiefase, 24 gigawatt in de basisontwerpfase en 3 gigawatt in de realisatiefase. Het overgrote deel van de aanvragen is groter dan 50 megawatt. Projecten hebben doorgaans een doorlooptijd van minstens 2 jaar voor het aanvraagproces. In de realisatiefase hebben projecten doorgaans nog 1 tot 3 jaar nodig om gebouwd en getest te worden voordat ze volledig operationeel worden.
4. De verwachte groei van de mondiale opslagmarkt kan in de praktijk tegenvallen als bepaalde neerwaartse risico’s zich materialiseren: er zijn echter 3 risico’s die de groei kunnen hinderen. Ten eerste een snelle groei van productiecapaciteit die een even snelle groei van toeleveranciers vereist. Ten tweede is de internationale handel geraakt door zaken als handelsgeschillen tussen Amerika en China, de invasie van Oekraïne door Rusland en de daaropvolgende sancties. Tot slot zijn duizenden geschoolde arbeidskrachten nodig om de groei van de opslagindustrie en haar toeleveranciers te faciliteren.
5. Ten opzichte van andere EU-landen is Nederland geen koploper, maar wel een serieuze markt en een relatief aantrekkelijke plaats om te investeren. De deelnemers aan de survey geven aan dat Nederland zowel in absolute als in relatieve zin de belangrijkste regio is waar zij actief zijn, ook al is een deel van de respondenten wereldwijd actief. Als het gaat om opgesteld vermogen en capaciteit is Nederland vanuit een achterstandspositie inmiddels opgeklommen tot een middenmoter in de EU. Portugal, Spanje en Duitsland zijn koplopers.
6. De Nederlandse overheid zou de ontwikkeling van energieopslag kunnen ondersteunen met een gelijk speelveld en additionele beleidsmaatregelen: het Nederlandse beleid rondom energieopslag is nog niet optimaal en creëert een ongelijk speelveld tussen EU-landen. De nettarieven zijn in Nederland relatief hoog in vergelijking met buurlanden en complexe wet- en regelgeving maakt vergunningverlening ingewikkeld voor zowel beleidsmakers als marktpartijen. Andere EU-landen hebben specifieke stimuleringsregelingen ingevoerd waar Nederland van zou kunnen leren.