Kamer vraagt minister om redelijke vergoeding stroom zonnepanelen

Greenchoice maakte deze week als eerste energiebedrijf de hoogte van de terugleververgoeding (red. het geld dat zonnepaneeleigenaren krijgen voor zonnestroom die ze terugleveren) en de terugleverkosten (red. het geld dat ze betalen voor het terugleveren van zonnestroom) bekend voor de periode vanaf 1 januari 2027 als de salderingsregeling beëindigd wordt.

Koop én huur
De terugleverkosten dalen bij Greenchoice met bijna 66 procent – van 15,2 eurocent per kilowattuur tot 5,2 eurocent per kilowattuur – en ook de terugleververgoeding daalt ongeveer met 66 procent. Hierdoor krijgen consumenten voor zonnestroom die ze terugleveren – en dus niet direct zelf gebruiken – bij het energiebedrijf nog een nettovergoeding van 0,25 eurocent per kilowattuur. Dat nieuws – dat op dinsdag breed uitgemeten wordt door de nationale media – leidde tot ophef in de Tweede Kamer.

Niet alleen regeringspartijen BoerBurgerBeweging (BBB) en VVD uitten in de personen van Henk Vermeer en Silvio Erkens hun ongenoegen, maar ook GroenLinks-PvdA en SP waren fel op het besluit van Greenchoice. Suzanne Kröger en Sandra Beckerman dienden namens de 2 partijen zelfs een motie in. Daarmee vragen ze de regering om met een concreet voorstel te komen om zonnestroom aantrekkelijk te houden en een redelijke terugverdientijd voor zowel consumenten met een koopwoning als huurwoning te borgen.

Ingrijpen nodig
‘De zonnepanelenmarkt is ingestort en dat is een direct gevolg van zwalkend beleid, terwijl het zo goed is om zo veel mogelijk daken vol te hebben liggen’, betoogde Beckerman namens de SP. ‘Uit onderzoek van de Woonbond blijkt dat voor een groot deel van de huurders zonnepanelen financieel onvoordelig worden zodra de salderingsregeling verdwijnt. Dit is vooral omdat zij vaak een vast bedrag per maand betalen aan de verhuurder. In veel gevallen wegen deze kosten niet meer op tegen de opbrengsten, zeker als energieleveranciers ook nog eens terugleverkosten of andere kosten blijven rekenen. Hoe zorgt het kabinet ervoor dat ook huurders zonnepanelen kunnen blijven betalen?’

Beckerman trok daarbij fel van leer tegen Erkens. Het VVD-Kamerlid liet weten ook niet blij te zijn met het nieuws over Greenchoice. ‘Ik heb samen met Pieter Grinwis (ChristenUnie) schriftelijke vragen hierover ingediend. Ik vind het een heel raar verhaal dat je als consument bij Greenchoice 128 keer minder krijgt voor je zonnestroom die je levert aan je leverancier dan dat je zelf zou moeten betalen om die stroom in te kopen. Dat heb ik uitgerekend. Dat klopt niet. We hebben als Tweede Kamer hier het debat met elkaar over gevoerd. We hebben gezegd dat er het eerste jaar een minimum komt. We hebben ook gezegd dat de ACM gewoon moet gaan toetsen of hier niet daadwerkelijk al het geld aan de strijkstok blijft hangen. Volgens mij klopt dit niet. Dat er moet worden ingegrepen, was dus ook de insteek van mijn Kamervragen.’

Henk Vermeer (BBB) bestempelde de actie van Greenchoice als belachelijk. ‘Maar ik zal het heel eerlijk zeggen: ik kan op dit moment geen enkele verwachting wekken voor mensen met zonnepanelen. Dat zou pas slecht zijn voor het draagvlak. Maar wij moeten wel gaan afwegen wat de verschillende maatregelen kosten en wat een alternatief kost.’

Blijven lonen
‘Volgens mij moeten zonnepanelen nog steeds blijven lonen’, vervolgde Erkens. ‘De aanschaf ervan is steeds goedkoper geworden. Tegelijkertijd zien we dat mensen op dit moment geen geld meer terugkrijgen voor die zonnepanelen, in ieder geval in de eerste contracten die aangeboden worden voor 2027. Daar moet de minister op ingrijpen. Daar ben ik het mee eens. Daar moeten we gewoon naar gaan kijken, want een verschil van factor 128 tussen wat jij ervoor krijgt en waarvoor ze het erna verkopen, klopt gewoon niet. Dat is onhoudbaar.’

Kröger (GroenLinks-PvdA) vindt dat moet worden ingegrepen voor alle mensen met zonnepanelen. ‘Ook veel huurders, die nu minder dan een cent terug gaan krijgen voor hun stroom. Wij hebben hiervoor gewaarschuwd bij het afschaffen van de salderingsregeling. Het is echt bizar. Het ondermijnt het vertrouwen en het ondermijnt het opwekken van een heleboel duurzame stroom. Ik verwacht van deze minister dat zij daarover een toezegging doet en stappen onderneemt.’

Reactie minister
‘Zonnepanelen blijven lonen, ook vanaf 2027’, stelt minister Hermans in de reactie op de vragen van de Tweede Kamerleden. ‘Daarvoor is het wel belangrijk dat je de elektriciteit die je opwekt met zonnepanelen, veel meer zelf gaat gebruiken dan nu het geval is. Want over het gebruik van die elektriciteit betaal je geen belasting. Dat levert ook een voordeel op. Ik zeg dat het blijft lonen omdat je je investering over de levensduur van de zonnepanelen nog steeds kan terugverdienen. Het duurt wel langer dan nu het geval is, nu de salderingsregeling nog van kracht is. Maar ook straks kan dat. En zeker dan moedig ik mensen wel aan om de energie die zij thuis opwekken met zonnepanelen op het dak of in de tuin, daadwerkelijk zelf te gebruiken.’

André Flach (SGP) was niet tevreden met het antwoord van de minister en stelde dat het verhogen van het zelfverbruik met slimme apparaten voor veel consumenten maar beperkt mogelijk is. ‘Daarbij staan we nog aan het begin van een grote ontwikkeling, en dat ben ik met de heer Flach eens’, pareerde de minister. ‘Maar het is niet zo dat dat nog helemaal niet kan of dat er geen mogelijkheden voor zijn, ook niet voor opslag. Dan komt Henk Vermeer (BBB) mij nu waarschijnlijk vragen hoe het staat met de thuisbatterijen en de mogelijkheden daarvoor. Die zijn daarvoor een belangrijk instrument. Dan moeten ze ook wel echt ingezet worden voor de opslag en niet voor, wat we nu veel zien, het handelen op de onbalansmarkt, wat weer een verergering van de netcongestie tot gevolg heeft. Kortom, ook daar wordt een heel aantal acties naast elkaar gezet. We proberen nu afspraken te maken om dat handelen op die onbalansmarkt aan te pakken, zodat we ook de afweging kunnen maken om die thuisbatterij weer meer te gaan stimuleren.’

Stemming motie
Tot slot leunt de minister op de Autoriteit Consument & Markt (ACM). De toezichthouder is belast met het onderzoek of de hoogte van de terugleververgoeding en de hoogte van de terugleverkosten redelijk zijn. ‘Dat is ook zo opgenomen in de wet. Als de ACM aanleiding heeft om te veronderstellen dat die tarieven niet redelijk zijn – de eerste leverancier heeft die kosten en die vergoeding nu bekendgemaakt – dan kan de ACM dus ook ingrijpen. Dat zal nu de komende periode moeten blijken, wanneer meer leveranciers die prijzen bekend gaan maken.’

De motie van GroenLinks-PvdA en SP die de minister vraagt om bij de voorjaarsbesluitvorming met een concreet voorstel te komen om zonnepanelen aantrekkelijk te houden via een redelijke terugverdientijd, wordt door de minister ontraden. ‘We hebben bij het wetsvoorstel over het afschaffen van de salderingsregeling lang gediscussieerd over de terugleverkosten en de terugleververgoeding, hoe die in de wet geregeld zijn en het toezicht daarop’, motiveerde ze. ‘De ACM heeft als taak om in de gaten te houden dat die tarieven ook daadwerkelijk passend zijn. Ik vind het ook belangrijk dat dat gebeurt en dat dat in de gaten gehouden wordt, want dat is de afspraak die we in die wet gemaakt hebben.

De Tweede Kamer stemt komende week over de motie van GroenLinks-PvdA en SP.

Update dinsdag 18 maart 2025: SP en GroenLinks-PvdA hebben besloten om hun motie aan te houden en niet in stemming te brengen.

Bekijk hier in de Solar Magazine Productzoeker welke batterijen in de Benelux verkrijgbaar zijn.