Nieuwe Warmtewet pas in 2023 aan Tweede Kamer aangeboden, Energiewet wel dit jaar behandeld

Dat blijkt uit het introductiedossier dat ambtenaren van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat hebben opgesteld voor hun nieuwe ministers Micky Adriaansens Rob Jetten.

Verduurzaming warmte
Omdat gemeenten, provincies en waterschappen eerder aangeven zich niet te kunnen vinden in het wetsvoorstel voor de Warmtewet 2.0 werd invoering overgelaten aan een nieuw kabinet.

Doel van het wetsvoorstel Wet Collectieve Warmtevoorziening is om de groei en verduurzaming van collectieve warmtesystemen in de gebouwde omgeving te faciliteren. ‘De voortgang van het wetstraject verloopt niet zoals gehoopt’, schrijven de ambtenaren aan de kersverse ministers. ‘Dit wordt voor een belangrijk deel bepaald door het ontbreken van steun vanuit de medeoverheden. Het wetsvoorstel is belangrijk voor met name gemeenten vanwege de sturingsmogelijkheden die het wetsvoorstel bevat voor gemeenten om uitvoering te kunnen geven aan de regierol voor verduurzaming in de gebouwde omgeving. De voorgestelde marktordening blijft onderwerp van discussie.’

Intensieve pogingen
Lokale overheden vinden dat de mogelijkheden in het wetsvoorstel om als gemeente regie te voeren op de verduurzaming in de gebouwde omgeving nog te beperkt zijn. Het gaat dan met name om de mate van publieke uitvoering. Lokale overheden willen een voorkeur kunnen uitspreken voor een (deels) publiek warmtebedrijf. Een dergelijke aanpassing tast volgens de ambtenaren echter de kern van het wetsvoorstel aan dat uitgaat van een hybride markt, en is bovendien niet verenigbaar met Europees recht. Dat laatste aspect is bevestigd door de Landsadvocaat.

Het afgelopen jaar zijn volgens de ambtenaren intensieve pogingen gedaan om de medeoverheden comfortabel te maken met de fundamentele keuzes die ten grondslag liggen aan het wetsvoorstel. De eerste keuze is dat het warmtebedrijf integraal (eind)verantwoordelijk is voor de warmtelevering en de tweede keuze is dat publieke en private warmtebedrijven – inclusief samenwerkingsverbanden – gelijke kansen krijgen om deel te nemen aan de warmtemarkt. Omdat het niet gelukt is de lagere overheden te overtuigen, is de heroverweging ten aanzien van de nieuwe wet nu aan kabinet Rutte IV overgelaten. ‘Ter voorbereiding op die heroverweging is gestart met bestuurlijke warmtedialogen om alternatieve opties in kaart te brengen’, aldus de ambtenaren. ‘Deze vinden tot en met februari 2022 plaats.’

Planning
De planning is nu dat aan het einde van het eerste kwartaal de politieke heroverweging van het wetsvoorstel plaatsvindt. Na de heroverweging dient het wetsvoorstel zo spoedig mogelijk te worden aangepast, zodat het wetsvoorstel zo snel mogelijk via de ministerraad naar de Raad van State kan worden gestuurd voor advies. Dat advies is voorzien in het derde kwartaal van 2022.

Begin 2023 zou het wetsvoorstel dan ook naar de Tweede Kamer gestuurd worden. Parallel aan de afronding van het wetsvoorstel wordt gestart met de uitwerking van de lagere regelgeving die nodig is alvorens het wetsvoorstel in werking kan treden.

Energiewet
Voor een andere belangrijke wet – de Energiewet waarvan afgelopen november een nieuwe versie werd gepresenteerd –  verwachten de ambtenaren binnenkort de uitvoerings- en handhaafbaarheidstoetsen van de toezichthouders te ontvangen. 

Er is na de toetsen nog politieke ruimte voor aanpassingen en/of het verwerken van wensen uit het regeerakkoord. Daarna kan het wetsvoorstel als de ministers akkoord zijn in het voorjaar via de ministerraad aan de Raad van State worden aangeboden voor advies. Na ontvangst van het advies van de Raad van State – dat rond de zomer wordt verwacht – wordt dit advies verwerkt en kan het wetsvoorstel door de ministers bij de Tweede Kamer worden ingediend. De ambtenaren voorzien dat het wetsvoorstel na het zomerreces naar de Kamerleden verstuurd kan worden.