Premier Rutte over prijsplafond: ‘Warmtepomp blijft een goede investering’

Op de eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen hebben de leden van de Tweede Kamer een groot aantal verduidelijkende vragen gesteld over het op komst zijnde, tijdelijke tariefplafond voor energie. Minister-president Mark Rutte heeft de belangrijkste vragen voorafgaande aan de tweede dag van de Algemene Politieke Beschouwingen beantwoord. ‘Daarbij kunnen nog niet alle vragen volledig worden beantwoord’, aldus Rutte. ‘De precieze vormgeving van het tijdelijke prijsplafond wordt namelijk momenteel nog verder uitgewerkt. Het kabinet gaat graag met de Tweede Kamer in gesprek over dilemma’s en risico’s en de verdere uitwerking van de voornemens.’

Minimaal helft huishoudens
Voor de Algemene Financiële Beschouwingen – die in oktober gepland staan – wil het kabinet met een nadere precisering van de contouren van de aanvullende energiemaatregelen komen. Rutte herhaalt in de brief aan de Tweede Kamer dat het kabinet ernaar streeft om minimaal de helft van de huishoudens wat betreft verbruik volledig onder het prijsplafond te laten vallen. Het tariefplafond helpt volgens de premier alle huishoudens met hoge variabele tarieven.

Hij benadrukt dat het behouden van een besparingsprikkel daarbij belangrijk is voor de energieleveringszekerheid én een Europese voorwaarde is voor het invoeren van een generiek tariefplafond. ‘Bij de volumegrenzen van 1.200 kubieke meter gas en 2.400 kilowattuur elektriciteit zou circa 50 procent van de huishoudens volledig onder het prijsplafond vallen op basis van de cijfers uit 2021. Indien huishoudens 10 procent zouden besparen, zou dit circa 60 procent zijn.

Prijzen 2023
De premier meldt in de brief aan de Tweede Kamer dat de beste inschatting van het kabinet voor de prijs van een kubieke meter gas 3,00 euro is en voor een kilowattuur stroom 0,90 euro. Bij deze ingeschatte prijzen valt de energierekening met een prijsplafond van 1,50 euro voor gas en 0,70 euro voor elektriciteit 2.280 euro lager uit, zoals te zien in onderstaande tabel.

Warmtepomp
In zijn brief aan de Tweede Kamer staat Rutte ook stil bij de zorgen die leven over huishoudens die hun huis niet met gas verwarmen, maar bijvoorbeeld via een warmtenet of warmtepomp.

‘De komende weken wordt onder andere uitgewerkt op welke manier warmte en daarmee dus huishoudens aangesloten op een warmtenet, onder het prijsplafond geplaatst worden’, aldus de premier. ‘Ook vanuit het perspectief van de aangekondigde normering van duurzamere verwarmingsinstallaties is nadere uitwerking van belang. De signalen dat een verlaagd gastarief en elektriciteitstarief de businesscase voor eigenaren van elektrische warmteoplossingen zoals (hybride) warmtepompen doet verslechteren in het komende jaar, hebben het kabinet ook bereikt. Hierbij is het wel van belang om als kanttekening te plaatsen dat het prijsplafond van tijdelijke aard is en tot 31 december 2023 geldt, terwijl de investeringshorizon voor een (hybride) warmtepomp grofweg 15 tot 20 jaar omvat. De beschikbare subsidie in combinatie met de huidige hoge marktprijzen leidt tot een positieve businesscase gedurende de levensduur en het is aannemelijk dat ook met het tijdelijke prijsplafond een (hybride) warmtepomp een goede investering blijft.’

Hardst nodig
Rutte benadrukt dat deze uitzonderlijke maatregel van het prijsplafond getroffen wordt om vooral de huishoudens die koopkrachtsteun het hardst nodig hebben bescherming te bieden tegen de hoge energieprijzen. ‘Tot op heden worden de meeste nieuwe warmtepompen geïnstalleerd in woningen met een bovengemiddeld gasgebruik. Het prijsplafond is zo ingericht dat in deze gevallen de verduurzamingsprikkel van kracht blijft.’

Daarmee lijkt Rutte voorbij te gaan aan de grote groep bewoners van sociale huurwoningen die de afgelopen jaren een warmtepomp in gebruik hebben genomen. Dat zal op de tweede dag van de Algemene Politieke Beschouwingen ongetwijfeld tot kritische vragen van Kamerleden leiden. De minister-president lijkt daarom in zijn brief aan de Tweede Kamer alvast een slag om de arm te houden. ‘De gebouwde omgeving is zeer divers, zowel in mate van isolatie en grootte van de woning als in wijze van verwarmen. Het grootste deel van de Nederlandse woningen wordt verwarmd met aardgas met de traditionele cv-ketel. Daarnaast worden zo’n 400.000 woningen verwarmd met warmtepompen en zo’n 500.000 woningen middels een warmtenet. In deze woningen wijkt het energieverbruik (sterk) af van het gemiddelde energieverbruik. In de zeer korte tijd waarin dit kabinetsvoorstel uitgewerkt moet worden, zal zoveel als mogelijk rekening gehouden worden met deze gevallen om te realiseren dat de meeste huishoudens volledig onder het plafond komen en zekerheid krijgen over de energierekening. Het uitwerken van een tijdelijk prijsplafond en een subsidieregeling voor het midden- en kleinbedrijf (mkb) heeft voor het kabinet momenteel de hoogste prioriteit.’