Het dilemma | Standaard flexcontract in SDE++ doodsteek zonneparken? ‘We moeten het samen doen’

Hoe keek jij als voorzitter van de Commissie Zon op Land en Water bij branchevereniging Holland Solar naar het voorstel van de netbeheerders?
‘Ik snap, net zoals iedereen, dat een groot flexibel vermogen nodig is in ons energiesysteem. De congestieproblematiek is fors en het belang van leveringszekerheid groot. Maar we willen ook zoveel mogelijk groene elektronen in het net. Dat is ook noodzakelijk om naar een klimaatneutrale samenleving te gaan in 2050, zo herbevestigde het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) kortgeleden. Zonneparken blijven realiseren is cruciaal voor de energietransitie. Dat kan alleen als de financiële randvoorwaarden kloppen.’

Een verplicht flexibel contract voor zonneparken waarbij 30 tot 40 procent teruglevering wordt gegarandeerd is geen goed idee?
‘Er zijn de afgelopen jaren heel veel nieuwe eisen voor zonneparken geïntroduceerd in de SDE++ en wet- en regelgeving. Zonneparken moeten op 50 procent van hun piekvermogen worden aangesloten. Ze moeten multifunctioneel zijn, participatie is verplicht en er komen scherpere voorwaarden aan voor landschappelijke en ecologische inpassing in de SDE++… Daarnaast is vorig jaar de zonneladder aangescherpt, waarmee de ontwikkeling van zonneparken ernstig wordt beperkt wat betreft locaties en hun vorm.’

Het voorstel van de netbeheerders is de druppel die de emmer doet overlopen?
‘We hebben het over een optelsom. Mocht de wens voor een standaard flexcontract in de SDE++ worden gehonoreerd, zo blijkt uit een rondgang in de sector, dan wordt het allemaal wel heel erg lastig. Het is dus zeer onwenselijk. We moeten zonneparken blijven aansluiten, en overigens ook bedrijven. Dat is een kerntaak van de netbeheerders. Er is een algehele behoefte aan het uitbouwen van de stroomnetten. Daarnaast zijn er meerdere opties om de nodige flexibiliteit te creëren.’

Je doelt op batterijen?
‘Er lopen reeds een aantal initiatieven op het gebied van zonneparken en flexibiliteit. Zo is volgend jaar 100 miljoen euro subsidie beschikbaar voor de realisatie van batterijprojecten bij zonneparken, en het jaar daarna nog eens 200 miljoen euro. Hoewel er helaas minder budget voor wordt vrijgemaakt dan eerder gepland, verwelkomt Holland Solar die maatregel; opwek en opslag op colocaties. Zo’n batterij levert flexibiliteit op door de pieken af te vlakken terwijl dat niet ten koste hoeft te gaan van de opwek.’

Dat is de oplossing?
‘We kunnen in ieder geval kijken of het allemaal haalbaar is en wat het dan exact oplevert voordat er weer extra randvoorwaarden aan de SDE++ voor zon worden toegevoegd. Maar er leiden meerdere wegen naar Rome. Zo hebben netbeheerders nu al de mogelijkheid om capaciteitsbeperkende contracten aan te bieden. Ontwikkelaars van zonneparken willen daar gebruik van maken. Erg soepel loopt dat echter allemaal nog niet. Laten we zorgen dat hier snel verandering in komt. Holland Solar wil daarbij helpen.’

Is dat niet aan de netbeheerders zelf?
‘We staan voor een gezamenlijke opgave: meer zonnestroom en meer flexibiliteit. Die moeten we dan ook samen aangaan – de netbeheerders, onze sector en beleidsmakers. Het voorstel voor een standaard flexcontract van de netbeheerders is eenzijdig en helpt de energietransitie niet. Laten we dus met zijn allen om de tekentafel gaan zitten om tot oplossingen te komen die uitvoerbaar zijn en ons echt verder brengen.’