Energiewet: meer duidelijkheid consumenten over terugleverkosten zonnepanelen

In de Tweede Kamer bleek er niet alleen een meerderheid voor het wetsvoorstel van minister Jetten om de huidige Elektriciteitswet en Gaswet samen te voegen tot één wet – de Energiewet – maar was er ook een meerderheid voor een groot aantal amendementen en moties.

27 aangenomen amendementen en moties
Van de 28 ingediende amendementen werden er 20 aangenomen, 6 verworpen en 2 ingetrokken. Van de 14 ingediende moties werden er 7 aangenomen, 4 verworpen en 3 aangehouden.

Waar een aangenomen motie een verzoek is – dat demissionair minister Jetten en het demissionaire kabinet naast zich neer kunnen leggen – leidt een aangenomen amendement direct tot de wijziging van een wetsvoorstel (red. zie kader).

Amendement VVD: strengere regels extra kosten zonnepaneeleigenaren
Silvio Erkens (VVD) heeft met succes een amendement ingediend waarmee hij ervoor wil zorgen dat er strengere regels en bijbehorend toezicht komen voor de extra kosten die energiebedrijven in rekening brengen aan consumenten met zonnepanelen.

Met zijn amendement wil de VVD’er de consumentenbescherming voor huishoudens met zonnepanelen versterken en verbeteren. Erkens hierover: ‘De ontstane wildgroei aan manieren waarop terugleverkosten voor zonnepanelen in rekening worden gebracht, moet worden tegengegaan. Het moet voor consumenten duidelijk zijn of en welke terugleverkosten een energieleverancier rekent voor zonnepanelen. Middels dit amendement wil de indiener dat dit op eenvoudige, eenduidige en transparante wijze inzichtelijk wordt gemaakt. Energieleveranciers dienen dit op dezelfde wijze te doen, zodat consumenten energieleveranciers met elkaar kunnen vergelijken.’

Amendement CDA en VVD: grens zelfaanleg verlagen
Henri Bontenbal (CDA) en Silvio Erkens (VVD) dienden samen een amendement om via de Energiewet de grens voor de zelfaanleg van een netaansluiting op het stroomnet te verlagen van 10 naar 2,3 megavoltampère. Het amendement kon rekenen op een Kamermeerderheid.

Amendement D66: motiveringsplicht voor lokaal eigendom zonneparken
De Tweede Kamer stemde voor het amendement van Ilana Rooderkerk (D66) om een bevoegdheidsgrondslag voor provincies en gemeenten te creëren om zo met een verordening een motiveringsplicht te hanteren over het al dan niet voldoen aan het streven naar 50 procent lokaal eigendom bij wind- en zonneparken.

Amendement GroenLinks-PvdA: energiebesparingsplicht beter handhaven
Suzanne Kröger (GroenLinks-PvdA) diende met succes een amendement in waarmee netbeheerders aan omgevingsdiensten energieverbruiksgegevens moeten verschaffen van eindafnemers voor wie de energiebesparingsplicht kan gelden. Zo kunnen de omgevingsdiensten de energiebesparingsplicht – die onder meer de installatie van zonnepanelen verplicht bij een terugverdientijd van 5 jaar – beter handhaven.

Amendement GroenLinks-PvdA en ChristenUnie: investeringen netbeheerders in opslag
Kröger heeft ook de steun van de Tweede Kamer voor haar amendement dat ze met Pieter Grinwis (ChristenUnie) indiende. Het amendement bevat 2 elementen. Ten eerste verduidelijkt het de strekking van het groepsverbod en stelt het netbeheerders in staat om waar nodig zelf te voorzien in congestie- of systeembeheersdiensten of te investeren in opslag. Dat mag wel alleen als deze enkel gebruikt worden voor de netbeheertaken voor het stroomnet en alleen wanneer derden zoals marktpartijen en energiegemeenschappen daar niet in voorzien. Ten tweede geeft het amendement infrastructuurbedrijven de ruimte om productie- en opslagcapaciteit aan te leggen, te beheren en ter beschikking te stellen in opdracht van derden; zoals energiegemeenschappen, bedrijven en lokale overheden.

Amendement GroenLinks-PvdA: definitie energiegemeenschappen
Kröger kon tot slot rekenen op steun voor haar amendement om energiegemeenschappen beter te definiëren in de Energiewet. Onder haar definitie kan bijvoorbeeld een energy hub van bedrijven een groep van actieve afnemers zijn. Het amendement bevat bovendien een grondslag om bij algemene maatregel van bestuur (amvb) nadere regels uit te werken over de lokaliteit van energiedelen. Energiedelen zou wat Kröger betreft namelijk alleen mogelijk moeten zijn wanneer de effecten voor netcongestie neutraal of positief zijn en de kosten, inclusief belastingheffing, eerlijk kunnen worden verdeeld.

Amendement NSC: geen negatieve vergoeding voor overtollige zonne-energie
Het veelbesproken amendement van Wytske Postma (NSC) dat de hoogte van de redelijke vergoeding voor kleinverbruikers met zonnepanelen nooit negatief kan zijn, kon eveneens rekenen op steun van de Tweede Kamer.

Amendement SGP: ruimte voor lokale en provinciale regels
André Flach (SGP) en Marieke Koekkoek (Volt) hebben steun van de Tweede Kamer gekregen voor hun amendement dat ruimte voor lokale en provinciale regels creëert. Zo willen ze gemeenten en provincies meer ruimte geven om vanuit het belang van het voorkomen en beperken van netcongestie en verduurzaming van de energievoorziening regels te stellen. Als voorbeeld noemen ze het vergunnen van een grootschalige batterij wat ongewenst is als die batterij, mede vanwege ongewenste effecten op netbalancering en netcongestie, de ruimtelijke ontwikkeling van het gebied verhindert.

Amendement VVD: groepstransportrecht voor energiehubs
Het aangenomen amendement van Silvio Erkens (VVD) zorgt ervoor dat de voorwaarden van een groepstransportrecht worden vastgelegd in de Energiewet. Bij een groepstransportrecht mogen bedrijven gezamenlijk gebruikmaken van netcapaciteit. Dit moet het opzetten van energiehubs vereenvoudigen.

Motie CDA: wet schrappen salderingsregeling dit najaar behandelen
De Tweede Kamer stemde ondanks een tegenstem van de PVV voor de motie van Henri Bontenbal (CDA) waarmee het nieuwe kabinet opgeroepen wordt om de wet die het schrappen van de salderingsregeling voor zonnepanelen regelt dit najaar tegelijkertijd met het Belastingplan 2025 te behandelen.

Motie GroenLinks-PvdA: vrije leverancierskeuze bij energiedelen
Kröger heeft steun van de Tweede Kamer gekregen voor haar motie om uiterlijk in het voorjaar van 2025 de Europese Electricity Market Design (EMD) te implementeren en vrije leverancierskeuze bij energiedelen mogelijk te maken. Daarbij vraagt Kröger de regering om nadrukkelijk te overwegen om de balansverantwoordelijkheid per allocatiepunt bij 1 partij te beleggen.

Motie SP: onderzoek naar zonnepanelen bij huurders
Demissionair minister De Jonge had Sandra Beckerman (SP) gevraagd haar motie over het beter beschermen van huurders met zonnepanelen niet in stemming te brengen – omdat het nieuwe kabinet dit moet gaan borgen – maar het Tweede Kamerlid heeft haar motie toch in stemming gebracht en mét succes want er is een Kamermeerderheid.

Motie VVD: verbod op terugleverkosten na stopzetten salderen
De Tweede Kamer stemde met een ruime Kamermeerderheid in met de motie van Silvio Erkens (VVD) die het kabinet vraagt te regelen dat zodra de salderingsregeling is afgeschaft, er een verbod komt voor energieleveranciers om consumenten met zonnepanelen terugleverkosten in rekening te brengen.

Motie VVD: transportcapaciteit tijdelijk verhandelen
Tot slot kon de motie van Erkens om de ACM te vragen uit te werken hoe een tijdelijke verhandeling van transportcapaciteit mogelijk gemaakt kan worden ook op een Kamermeerderheid rekenen.