Afschaffing salderingsregeling: hoe reëel is compensatie voor sociale huurders?

Wat doet Stroomversnelling?
‘We zetten ons in voor de grootschalige verduurzaming van de gebouwde omgeving, met de focus op all-electric woningen en wijken. Daarbij werken we onder meer samen met woningcorporaties, bouwers en gemeenten om woningen energiezuinig te maken, vaak via gestandaardiseerde oplossingen. We zijn ooit opgericht door 6 woningcorporaties en 4 bouwers. Een belangrijk thema voor ons is het aanpakken van de “split incentive”, waarbij de verhuurder investeert in verduurzaming, maar de huurder de voordelen van een lagere energierekening ervaart.’

Hoe kijken jullie in dit kader naar het afschaffen van saldering en de uitrol van pv in de sociale huursector?
‘Zon-pv in de huursector komt onder grote druk te staan doordat de salderingsregeling in één keer wordt afgeschaft. Wij uitten hierover onze zorgen al naar aanleiding van het wetsvoorstel voor het afbouwen van saldering van voormalig minister Jetten. Dat bood onvoldoende zekerheid voor kleinverbruikers die willen investeren in zonnepanelen en vergrootte het risico op stilstand van pv-projecten in de huursector aanzienlijk. Omdat dat toen een geleidelijke afbouw betrof, voorzagen we echter niet zo’n sterke schok als nu.’

Omdat saldering vanaf 2027 in één klap wordt afgeschaft?
‘Precies, dat maakt de schok veel groter. Vooral huurders van woningen met een energieprestatievergoeding (EPV) worden hard getroffen. Deze woningen hebben gemiddeld 15 tot 20 zonnepanelen, waardoor de financiële gevolgen van de afschaffing extra voelbaar zullen zijn voor bewoners als er geen aanvullende maatregelen worden genomen.’

Daarmee heb je het slechts over een klein deel van de sociale huurwoningen…
‘Dat klopt. Maar de woningcorporaties die EPV-woningen realiseerden hebben, aangejaagd door landelijk beleid – in het energieakkoord uit 2013 stond de afspraak om 111.000 nul-op-de-meter- woningen te realiseren – hun nek uitgestoken. Het gaat niet alleen over aantallen, maar ook over vertrouwen. Het in één keer afschaffen van salderen, zonder zekerheid op compensatie of een alternatieve stimuleringsregeling, leidt logischerwijs tot een deuk in het vertrouwen bij deze organisaties. Tegelijkertijd eist de overheid dat verhuurders de komende jaren flink blijven investeren in verduurzaming.’

De Tweede Kamer stemde op 25 juni in met een motie die het kabinet oproept huurders te compenseren voor de financiële nadelen van het afschaffen van de salderingsregeling voor zonnepanelen. Daar zijn jullie blij mee?
‘Stroomversnelling vroeg de Tweede Kamer eerder die maand al om borging van de verduurzamingsambities van de huursector en om bescherming van huurders tegen de impact van het afschaffen van saldering. Daarin worden we nu gesteund door een meerderheid van het parlement. Daar zijn we natuurlijk blij mee.’

Moet die compensatie direct naar de huurder of via de corporaties verlopen?
‘Het laatste lijkt me logisch. Huurders kunnen beschermd worden door de EPV of servicekosten te verlagen. Vervolgens kan je woningcorporaties compenseren voor deze gemiste inkomsten. Maar het gaat niet alleen om de pv-installaties die nu al op daken liggen. Er moet nog veel meer pv worden geplaatst en de businesscase voor nieuwe zonnepanelen op huurwoningen moet dus ook blijven kloppen. Uit de onderzoeken die zijn uitgevoerd, blijkt dat deze businesscase na het afschaffen van salderen mager is. We vinden dat ook daar een plan voor moet komen.’

Hoe reëel is het dat die compensatie er komt? Minister Mona Keijzer gaf eerder aan dat ze daar geen ruimte voor zag.
‘Het onderwerp staat nu op de kaart en zal vermoedelijk de komende periode worden behandeld in de Tweede Kamer. Daarnaast komen er verkiezingen aan en ligt het voor de hand dat dit issue onderdeel zal uitmaken van een nieuw regeerakkoord.’

De uitrol van zonnepanelen op corporatiewoningen komt pas weer op gang zodra er duidelijkheid is vanuit de politiek?
‘De investeringsbereidheid in zon-pv is afgenomen in de sector. Er zijn corporaties die geen zonnepanelen meer plaatsen, andere doen dat nog wel. Maar de terugval is serieus. Dat heeft onder de streep veel met vertrouwen te maken. Dat is geschaad en moet worden hersteld. Tegelijkertijd moeten we door, bijvoorbeeld met het onderzoeken van nieuwe businesscases voor pv-projecten. De nieuwe Energiewet die onder meer energiedelen faciliteert, biedt wel aanknopingspunten, maar daar zijn ook zorgen over; bijvoorbeeld als het gaat om het dubbel betalen van energiebelasting. Ook opslag kan een rol spelen. Stroomversnelling werkt graag samen met koplopers op dit vlak. Er is dus sowieso werk aan de winkel. Stilstand is geen optie.’