TenneT: 60 procent van netuitbreidingen loopt jaren vertraging op

‘In de afgelopen 2 jaar hebben we ruim 70 projecten gerealiseerd, maar helaas zien we dat veel nieuwe projecten langer duren dan voorheen', stelt Maarten Abbenhuis, operationeel directeur van TenneT. De netbeheerder wijst op steeds langere vergunningstrajecten en procedures voor inpassing en grondaankoop als oorzaken voor de vertraging. De eenvoudigere locaties voor elektriciteitsinfrastructuur zijn volgens TenneT inmiddels benut.

15 jaar vooruit
Voor het eerst kijken de netbeheerders in hun investeringsplannen nu 15 jaar vooruit in plaats van de gebruikelijke 10 jaar. In de Investeringsplannen Net op land en Net op zee 2026 beschrijft TenneT welke uitbreidings- en vervangingsprojecten nodig zijn om Nederland van een betrouwbaar en duurzaam elektriciteitsnet te blijven voorzien. Deze langetermijnplanning is cruciaal voor de energietransitie.

Samen met het ministerie van Klimaat en Groene Groei heeft TenneT een versnellingspakket ontwikkeld. ‘De aanpak richt zich op een selectie van projecten die knelpunten op het hoogspanningsnet moeten verhelpen en congestie verlichten of oplossen', legt Abbenhuis uit. Deze versnelling is echter nog niet meegenomen in het huidige investeringsplan.

Pleidooi voor andere aanpak
De langere realisatietermijnen hebben grote gevolgen voor bedrijven en huishoudens die wachten op een aansluiting. ‘Om dit historisch grote werkpakket te realiseren moeten we veranderen', stelt Abbenhuis. Hij roept het Rijk, provincies en gemeenten op om haast te maken met locatie- en tracékeuzes en de vergunningverlening te versnellen.

‘Samen met het ministerie van Klimaat en Groene Groei hebben we de handen ineengeslagen en een versnellingspakket ontwikkeld. De aanpak richt zich op een selectie van projecten die knelpunten op het hoogspanningsnet moeten verhelpen en congestie verlichten of oplossen. De projecten kunnen door middel van juridische en beleidsmaatregelen en door procesoptimalisatie bij TenneT vanaf volgend jaar mogelijk versnellen. Dit vraagt om een nauwe samenwerking met Rijksoverheid en de provincies, en zijn versnelde vergunningstrajecten en locatiekeuzes van groot belang. Deze versnelling is nu nog niet meegenomen in dit investeringsplan.’

Projecten op zee
Waar de landprojecten vertragen, verlopen de projecten op zee wel volgens planning. In het Investeringsplan Net op Zee staan 11 projecten. TenneT heeft onlangs windparken Hollandse Kust (west) Alpha en Beta succesvol in bedrijf genomen, samen goed voor 1.400 megawatt aan duurzame capaciteit.

Dalurencontracten
Het elektriciteitsnet volledig uitbreiden op basis van piekvraag is volgens TenneT ruimtelijk onhaalbaar en onbetaalbaar. Daarom zet de netbeheerder naast uitbreiding ook in op nieuwe oplossingen zoals dalurencontracten, om het bestaande net efficiënter te gebruiken. Dit vereist aanpassing van gedrag bij energieverbruikers.

De komende periode kunnen belanghebbenden reageren op de consultatieversies van de ontwerpinvesteringsplannen. TenneT biedt het ontwerp investeringsplan rond 1 januari 2026 aan bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Naar verwachting stelt de waakhond het plan in april 2026 definitief vast.