‘Prijsplafond gas en stroom helpt huishoudens met laag inkomen onvoldoende’

Vanaf 1 januari 2023 betaalt iedere Nederlandse consument voor de eerste 2.400 kilowattuur elektriciteit en 1.200 kubieke meter gas hetzelfde bedrag. Welk bedrag dit exact wordt, is nog niet bekend. Het kabinet denkt aan een prijs van 70 eurocent per kilowattuur stroom en maximaal 1,50 euro per kuub gas. Huishoudens die meer verbruiken, moeten daarboven zelf het dan geldende hogere tarief gaan betalen. Er was tot nu toe geen inzicht in hoe het prijsplafond zal uitpakken voor verschillende groepen in de samenleving.

340 euro
Op basis van een grootschalige, representatieve enquête onder zo’n 47.000 respondenten – het WoonOnderzoek Nederland (WoON) 2021 – hebben de onderzoekers van ABF Research een inschatting gemaakt van de gevolgen van het prijsplafond. Centraal hierbij staan verschillen tussen inkomensgroepen.

Gemiddeld over alle huishoudens zouden de energielasten in 2023, zonder prijsplafond, uitkomen op 490 euro per maand. Met plafond is de verwachte energierekening 340 euro per maand.

Voor de indexatie zijn huishoudens eerst ingedeeld in kwintielen. De onderstaande tabel toont de gemiddelde maandelijkse energiekosten naar inkomenskwintielen.

Energiearmoede
Hoewel dit een duidelijke afname van de energierekening betreft, benadrukken de onderzoekers dat dit nog altijd veel hoger is dan begin vorig jaar. In 2021 kampte nog geen 2 procent van de huishoudens met energiearmoede. Zonder prijsplafond zou dat in 2023 naar verwachting 60 procent zijn. Door de compensatieregeling wordt dat percentage gehalveerd.

De onderstaande tabel toont het percentage huishoudens met energiearmoede.

Conclusie van de onderzoekers is dat door het gestelde prijsplafond de energierekening van veel huishoudens in 2023 beduidend lager is dan wanneer er geen maatregelen worden genomen. Tegelijkertijd blijft de energierekening volgens de onderzoekers vaak (te) hoog, met name voor de lage inkomensgroepen. Huishoudens met een laag inkomen zijn volgens hen gemiddeld gezien meer gebaat bij een lager verbruiksplafond en een lager tarief per kubieke meter en kilowattuur.